Opportunistische septemberlingen, maartviooltjes en meikevers

1 minuut leestijd
Lidmaatschapskaart NSDAP
Lidmaatschapskaart NSDAP (CC BY-SA 4.0 - wiki)

Toen de Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij (NSDAP) van Adolf Hitler in 1930 bij de verkiezingen voor de Rijksdag 107 zetels won, werd het daarmee de tweede partij van Duitsland. Het ledenaantal van de partij steeg hierna fors. De nieuwe leden werden wat smalend soms aangeduid als ‘septemberlingen’.

Deze nieuwe leden werden door velen beschouwd als opportunisten. Nu het goed ging met de partij en de NSDAP een flinke machtsbasis had, wilden ze zich wel aansluiten, vast in de hoop daar zelf beter van te worden. Bekend is dat onder meer Hitler’s propagandaminister Joseph Goebbels de leden omschreef als septemberlingen. Hij betwijfelde ook of de partij wel blij moest zijn met deze nieuwe leden.

Gouden Ereteken van de NSDAP
Gouden Ereteken van de NSDAP (CC BY-SA 3.0)
Feit is dat het lidmaatschap van de nieuwelingen minder hoog werd aangeslagen dan dat van de oudgedienden, die ook wel aangeduid werden als Alter Kämpfer (Oude strijders). Deze leden van het eerste uur hadden zich immers al veel eerder bij de partij aangesloten en hadden werk verzet tijdens de moeilijkere beginjaren. Om de oude leden te onderscheiden van de nieuwkomers, introduceerde de partij speciale onderscheidingen, zoals de Ere-chevron voor leden die vóór januari 1933 waren toegetreden en het Gouden Ereteken voor de eerste honderdduizend leden.

Personen die in 1930 nog geweigerd hadden zich aan te sluiten bij de NSDAP en in het voorjaar van 1933 alsnog lid werden, toen Hitler inmiddels was benoemd tot Rijkskanselier, kregen ook een bijnaam. Deze nieuwe leden van de nazi-partij werden intern nog minder hoog aangeslagen en kregen de denigrerend bedoelde bijnaam ‘maartviooltjes’ of ‘maartse viooltjes’. 

Ontwikkeling ledenaantal NSDAP

TijdstipAantal leden
Eind 1929176.426
Eind 1930389.000
Eind 19321.200.000
Eind 19333.900.000

NSB

Ook in Nederland waren genoeg politieke opportunisten te vinden. Zo waren na de Duitse inval in mei 1940 ineens veel meer mensen geïnteresseerd in de activiteiten van de Nationaal-Socialistische Beweging (NSB), de partij die collaboreerde met de nazi’s. In maart 1940 had de partij slechts 28.859 leden, in oktober van datzelfde jaar was dit al opgelopen tot 86.389. Deze nieuwe leden werden schertsend ‘meikevers’ genoemd.

Bronnen

-https://de.wikipedia.org/wiki/Nationalsozialistische_Deutsche_Arbeiterpartei#Mitglieder
-https://historiek.net/nsb-nationaal-socialistische-beweging-tweede-wereldoorlog/129548/

Historiek is een onafhankelijk online geschiedenismagazine voor een breed publiek. We willen geschiedenis en actualiteit met elkaar verbinden en geschiedenisverhalen gratis toegankelijk maken. Steun ons werk

Recent gepubliceerd

Reageer

Abonneer
Stuur mij een e-mail bij
guest
0 Reacties
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties

Gratis geschiedenismagazine

Ontvang, net als ruim 55.000 anderen, iedere week de gratis nieuwsbrief van Historiek:
0
Reageren?x
×