Eliane Van den Ende

Het Pelsken – Peter Paul Rubens, ca. 1635-1640

Rubens was een vrouwenliefhebber

Rubens en vrouwen. Meteen doemen (denk)beelden van weelderige lijven met een pak cellulitis op. Het barokke ‘schoonheidsideaal’ van de zestiende en zeventiende eeuw. Maar de kijk van Rubens op dames is veel meer dan staren naar klompen overgewicht: de portretten van zijn eigen vrouwen, zijn dochter, zijn opdrachtgeefsters, zijn Madonna’s, zijn Venussen en godinnen verraden een grote tederheid, zelfs bewondering

6 minuten leestijd

Mathilde Bonaparte - Une juive d’Alger, 1866

Kunstgeschiedenis

Waar zijn de vrouwen?

Moeten vrouwen naakt zijn om in het museum te geraken? Met deze provocerende vraag stelden de Amerikaanse Guerrilla Girls de afwezigheid van vrouwelijke kunstenaars in culturele instellingen aan de kaak. Nog altijd zijn vrouwen ondervertegenwoordigd maar er komt verandering.

4 minuten leestijd

Architectuur en bouwgeschiedenis·Kunstenaars·Kunstgeschiedenis

Josef Hoffmann, de Oostenrijkse architect-totaalontwerper

"Quadratl-Hoffmann!" Wegens zijn voorliefde voor vierkanten motieven herhaald in vele ontwerpen, kreeg Josef Hoffmann (1870-1959) die bijnaam. Gebouwen, decoratie, meubels, tafelgerei, tapijten, lampen, zelfs lusthoven ontstonden op zijn tekentafel.

4 minuten leestijd

Frans Hals, Luitspeler, ca. 1623. Musée du Louvre.

Kunstenaars·Kunstgeschiedenis

Hals, de vrolijk schilderende Frans

Mannen en vrouwen geportretteerd door Frans Hals, lijken zo uit het doek te stappen om met ons te keuvelen, om een glas drinken, te lachen en plezier te maken. De vrolijkheid spat van Hals’ schilderijen. En dat in een streng hervormd tijdperk van de Noordelijke Nederlanden, de Verenigde Provinciën van de zeventiende eeuw. Maar Frans Hals (1582/4-1666) putte uit zijn

7 minuten leestijd

Olieverfschilderij op doek van Didier Mahieu

Eerste Wereldoorlog·Kunstgeschiedenis·Museumnieuws

Meer dan data en feiten, machthebbers en verdragen

Herkauwen van geschiedenis, heeft dat enig nut? Re-penser (her-denken) is ook re-panser (verbinden/helen). Dat is de teneur van de tentoonstelling 'La Laine et L’Eau' (Wol & Water) van de hedendaagse kunstenaar Didier Mahieu in het Waalse Mons Memorial Museum.

4 minuten leestijd

België·Historische vrouwen·Kunstenaars·Kunstgeschiedenis

Maria Faydherbe, de 17e-eeuwse zelfbewuste Mechelse beeldhouwster

Vrouwelijke kunstenaars zijn onderbelicht in de (kunst)geschiedenis. Enkele schrijfsters en schilderessen kregen alsnog naamsbekendheid maar beeldhouwsters – een stoer mannenmétier – lijken onbestaand. Toch hield Maria Faydherbe (1587-1643) zich koppig staande.

5 minuten leestijd

Een vrouw begroet een kind bij een raam - Jacobus Vrel

Biografieën·Kunstenaars·Kunstgeschiedenis

Jacobus Vrel, de onbekende schilder-voorloper van Vermeer

Dezelfde initialen als Johannes Vermeer. Dezelfde raadselachtige, verstilde, schijnbaar realistische interieurs van zeventiende-eeuwse Nederlandse huizen, gelijkaardige straatjes, dezelfde tederheid tegenover (anonieme) vrouwen, een terughoudende schilderstijl En toch is Jacobus Vrel – voor het grote publiek – een volslagen onbekende kunstenaar.

5 minuten leestijd

Hélène Dutrieu tijdens een 'vlucht'' per fiets

België·Boekbesprekingen·Historische vrouwen·Populair·Sportgeschiedenis·Wielrennen

Hélène Dutrieu, de onversaagde ‘menselijke pijl’

Schoenmaat 35, 45 kilo, amper anderhalve meter: één brok durf, moed, koppigheid, doorzettingsvermogen, vermetelheid, wilskracht… Hélène Dutrieu (1877-1961), een Belgische sportvrouw die bakens verlegde: wielrenster, wereldkampioene, mogelijks de allereerste vrouwelijke pilote, autoracester, actrice, model, zakenvrouw… Waarom is die wonderbaarlijke waaghals zo ongekend en wanneer komt er eindelijk een film?

9 minuten leestijd

Trap in het door Victor Horta ontworpen Hotel Tassel in Brussel

Architectuur en bouwgeschiedenis·België·Kunstgeschiedenis

Art Nouveau toverde luxe, licht en ruimte in Brusselse panden

Art Nouveau, de Nieuwe Kunst, maakte opgang bij het einde van de negentiende – begin twintigste eeuw. Niet enkel in Brussel werd gebouwd in die originele stijl, maar ook in Nancy, in Glasgow, in Turijn, zelfs in Finland. Een nieuwe esthetiek die paste bij de levens van een nieuwe sociale klasse: de rijke en vaak ook intellectuele burgerij. Ongewone woonhuizen,

8 minuten leestijd

Kunstgeschiedenis·Museumnieuws

Vanitas, kunst die doet mijmeren

Vanitasvoorstellingen zijn in de zeventiende-eeuwse schilderkunst van de Nederlanden erg in zwang. Beelden over de vergankelijkheid van het leven. Maar ook hedendaagse kunstenaars worden nog altijd geïnspireerd door de ‘waan van de dag’, ijdelheid en Memento mori.

2 minuten leestijd

Anna BOCH, Chaumière en Flandre, ca. 1891. Lucien Arkas Collection. Foto Hadiye Cangokce

België·Historische vrouwen·Kunstenaars·Kunstgeschiedenis

Anna Boch, een schilderes altijd in beweging

Vincent van Gogh verkocht bij leven maar één schilderij, 'De Rode Wijngaard in Montmajour', nu in het Poesjkin Museum in Moskou. Dat doek werd in België gekocht. Door een vrouw: Anna Boch, zelf een kunstenares, maar ook muzikante, verzamelaarster, reizigster en visionair.

8 minuten leestijd