Eliane Van den Ende

Anne Lister rond 1830 - Portret door Joshua Horner

Anne Lister hield enkel van vrouwen

Een nieuwsgierig genie, zo omschreef Anne Lister zichzelf. Nu staat de Engelse geboekstaafd als ‘de eerste moderne lesbienne’. Maar Anne Lister (1791-1840), ook wel bespot als Gentleman Jack, was meer dan dat: grondeigenaar, onderneemster, gewiekste zakenvrouw, reizigster, intellectueel, verwoed brieven- en dagboekschrijfster.

Engeland·Historische vrouwen·Seksualiteit

12 minuten leestijd

Chagall gebruikte zijn schilderskwasten als instrumenten voor vrede

Vliegende koeien in de lucht, vioolspelers, zwevende bruiden, circussen, commedia dell’arte-taferelen, zoenende geliefden, Joodse vertelsels… bevolken het schilderwerk van Marc Chagall (1887-1985). Maar zijn plastische expressies spreken ook innig triest door de achtergrond van migraties, verplaatsingen, het verdwijnen van de oude, gekende wereld en het aanpassen aan een nieuwe.

Frankrijk·Kunstgeschiedenis

7 minuten leestijd

Ernest Gambart in Nice, tegen het einde van zijn leven

Ernest Gambart, een flamboyante kunsthandelaar en levensgenieter in de 19e eeuw

Kunsthandelaren zijn de kneusjes van de kunstgeschiedenis. Hun blazoen en reputatie zijn immers niet ongeschonden. Niet onterecht. Maar hun leven is wel spannend, vindingrijk, interessant, uitdagend, besprenkeld met champagne en schoonheid, maar ook intriges en gesjoemel. Zo is het ook voor Ernest Gambart (1814-1902), geboren in Kortrijk maar een kunstspeler op de Europese en internationale markt.

België·Biografieën·Boekbesprekingen·Kunstgeschiedenis

8 minuten leestijd

Allegorie op de schilderkunst - Jan Brueghel de Jonge

De Bruegheldynastie teerde op vrouwelijk talent

Pier den Drol, Jan de Fluwelen, Pieter de Jonge,… de klinkende namen van de familie Brueghel. Vijf generaties lang was het schildersmerk Brueghel gegeerd en dat was mee de verdienste van vrouwen. Hun namen Mayken, Anna Maria, Clara… zijn nauwelijks bekend. Tot nu.

Kunstgeschiedenis

5 minuten leestijd

Gego (Gertrud Goldschmidt) Bichito 89/22, 1989

De Duits-Venezolaanse kunstenares Gego creëerde al spelend abstracte kunstwerken

Gego, de roepnaam van Gertrud Goldsmith, is één van die vrouwelijke kunstenaars in een mannenwereld die wat ondergesneeuwd raakte. Nochtans zijn haar kunstwerken een boeiende mengeling van experimenten, van zoeken, van eigen geschiedenis, van observaties, van nadenken…

Historische vrouwen·Kunstenaars·Kunstgeschiedenis

5 minuten leestijd

Het Pelsken – Peter Paul Rubens, ca. 1635-1640

Rubens was een vrouwenliefhebber

Rubens en vrouwen. Meteen doemen (denk)beelden van weelderige lijven met een pak cellulitis op. Het barokke ‘schoonheidsideaal’ van de zestiende en zeventiende eeuw. Maar de kijk van Rubens op dames is veel meer dan staren naar klompen overgewicht: de portretten van zijn eigen vrouwen, zijn dochter, zijn opdrachtgeefsters, zijn Madonna’s, zijn Venussen en godinnen verraden een grote tederheid, zelfs bewondering

Kunstenaars·Kunstgeschiedenis·Populair

6 minuten leestijd

Mathilde Bonaparte - Une juive d’Alger, 1866

Waar zijn de vrouwen?

Moeten vrouwen naakt zijn om in het museum te geraken? Met deze provocerende vraag stelden de Amerikaanse Guerrilla Girls de afwezigheid van vrouwelijke kunstenaars in culturele instellingen aan de kaak. Nog altijd zijn vrouwen ondervertegenwoordigd maar er komt verandering.

Kunstgeschiedenis

4 minuten leestijd

Josef Hoffmann, de Oostenrijkse architect-totaalontwerper

"Quadratl-Hoffmann!" Wegens zijn voorliefde voor vierkanten motieven herhaald in vele ontwerpen, kreeg Josef Hoffmann (1870-1959) die bijnaam. Gebouwen, decoratie, meubels, tafelgerei, tapijten, lampen, zelfs lusthoven ontstonden op zijn tekentafel.

Architectuur en bouwgeschiedenis·Kunstenaars·Kunstgeschiedenis

4 minuten leestijd

Frans Hals, Luitspeler, ca. 1623. Musée du Louvre.

Hals, de vrolijk schilderende Frans

Mannen en vrouwen geportretteerd door Frans Hals, lijken zo uit het doek te stappen om met ons te keuvelen, om een glas drinken, te lachen en plezier te maken. De vrolijkheid spat van Hals’ schilderijen. En dat in een streng hervormd tijdperk van de Noordelijke Nederlanden, de Verenigde Provinciën van de zeventiende eeuw. Maar Frans Hals (1582/4-1666) putte uit zijn

Kunstenaars·Kunstgeschiedenis

7 minuten leestijd

Olieverfschilderij op doek van Didier Mahieu

Meer dan data en feiten, machthebbers en verdragen

Herkauwen van geschiedenis, heeft dat enig nut? Re-penser (her-denken) is ook re-panser (verbinden/helen). Dat is de teneur van de tentoonstelling 'La Laine et L’Eau' (Wol & Water) van de hedendaagse kunstenaar Didier Mahieu in het Waalse Mons Memorial Museum.

Eerste Wereldoorlog·Kunstgeschiedenis·Museumnieuws

4 minuten leestijd

Maria Faydherbe, de 17e-eeuwse zelfbewuste Mechelse beeldhouwster

Vrouwelijke kunstenaars zijn onderbelicht in de (kunst)geschiedenis. Enkele schrijfsters en schilderessen kregen alsnog naamsbekendheid maar beeldhouwsters – een stoer mannenmétier – lijken onbestaand. Toch hield Maria Faydherbe (1587-1643) zich koppig staande.

België·Historische vrouwen·Kunstenaars·Kunstgeschiedenis

5 minuten leestijd