Naamloos | Historiek

Allegorie op de schilderkunst - Jan Brueghel de Jonge

De Bruegheldynastie teerde op vrouwelijk talent

Pier den Drol, Jan de Fluwelen, Pieter de Jonge,… de klinkende namen van de familie Brueghel. Vijf generaties lang was het schildersmerk Brueghel gegeerd en dat was mee de verdienste van vrouwen. Hun namen Mayken, Anna Maria, Clara… zijn nauwelijks bekend. Tot nu.

Gego (Gertrud Goldschmidt) Bichito 89/22, 1989

Historische vrouwen·Kunstenaars·Kunstgeschiedenis

De Duits-Venezolaanse kunstenares Gego creëerde al spelend abstracte kunstwerken

Gego, de roepnaam van Gertrud Goldsmith, is één van die vrouwelijke kunstenaars in een mannenwereld die wat ondergesneeuwd raakte. Nochtans zijn haar kunstwerken een boeiende mengeling van experimenten, van zoeken, van eigen geschiedenis, van observaties, van nadenken…

Het Pelsken – Peter Paul Rubens, ca. 1635-1640

Kunstenaars·Kunstgeschiedenis·Voorpagina

Rubens was een vrouwenliefhebber

Rubens en vrouwen. Meteen doemen (denk)beelden van weelderige lijven met een pak cellulitis op. Het barokke ‘schoonheidsideaal’ van de zestiende en zeventiende eeuw. Maar de kijk van Rubens op dames is veel meer dan staren naar klompen overgewicht: de portretten van zijn eigen vrouwen, zijn dochter, zijn opdrachtgeefsters, zijn Madonna’s, zijn Venussen en godinnen verraden een grote tederheid, zelfs bewondering

Mathilde Bonaparte - Une juive d’Alger, 1866

Kunstgeschiedenis

Waar zijn de vrouwen?

Moeten vrouwen naakt zijn om in het museum te geraken? Met deze provocerende vraag stelden de Amerikaanse Guerrilla Girls de afwezigheid van vrouwelijke kunstenaars in culturele instellingen aan de kaak. Nog altijd zijn vrouwen ondervertegenwoordigd maar er komt verandering.

Architectuur en bouwgeschiedenis·Kunstenaars·Kunstgeschiedenis

Josef Hoffmann, de Oostenrijkse architect-totaalontwerper

"Quadratl-Hoffmann!" Wegens zijn voorliefde voor vierkanten motieven herhaald in vele ontwerpen, kreeg Josef Hoffmann (1870-1959) die bijnaam. Gebouwen, decoratie, meubels, tafelgerei, tapijten, lampen, zelfs lusthoven ontstonden op zijn tekentafel.

Frans Hals, Luitspeler, ca. 1623. Musée du Louvre.

Kunstenaars·Kunstgeschiedenis

Hals, de vrolijk schilderende Frans

Mannen en vrouwen geportretteerd door Frans Hals, lijken zo uit het doek te stappen om met ons te keuvelen, om een glas drinken, te lachen en plezier te maken. De vrolijkheid spat van Hals’ schilderijen. En dat in een streng hervormd tijdperk van de Noordelijke Nederlanden, de Verenigde Provinciën van de zeventiende eeuw. Maar Frans Hals (1582/4-1666) putte uit zijn

Olieverfschilderij op doek van Didier Mahieu

Eerste Wereldoorlog·Kunstgeschiedenis·Museumnieuws

Meer dan data en feiten, machthebbers en verdragen

Herkauwen van geschiedenis, heeft dat enig nut? Re-penser (her-denken) is ook re-panser (verbinden/helen). Dat is de teneur van de tentoonstelling 'La Laine et L’Eau' (Wol & Water) van de hedendaagse kunstenaar Didier Mahieu in het Waalse Mons Memorial Museum.

België·Historische vrouwen·Kunstenaars·Kunstgeschiedenis

Maria Faydherbe, de 17e-eeuwse zelfbewuste Mechelse beeldhouwster

Vrouwelijke kunstenaars zijn onderbelicht in de (kunst)geschiedenis. Enkele schrijfsters en schilderessen kregen alsnog naamsbekendheid maar beeldhouwsters – een stoer mannenmétier – lijken onbestaand. Toch hield Maria Faydherbe (1587-1643) zich koppig staande.

Een vrouw begroet een kind bij een raam - Jacobus Vrel

Biografieën·Kunstenaars·Kunstgeschiedenis

Jacobus Vrel, de onbekende schilder-voorloper van Vermeer

Dezelfde initialen als Johannes Vermeer. Dezelfde raadselachtige, verstilde, schijnbaar realistische interieurs van zeventiende-eeuwse Nederlandse huizen, gelijkaardige straatjes, dezelfde tederheid tegenover (anonieme) vrouwen, een terughoudende schilderstijl En toch is Jacobus Vrel – voor het grote publiek – een volslagen onbekende kunstenaar.

Hélène Dutrieu tijdens een 'vlucht'' per fiets

België·Boekbesprekingen·Historische vrouwen·Populair·Sportgeschiedenis·Wielrennen

Hélène Dutrieu, de onversaagde ‘menselijke pijl’

Schoenmaat 35, 45 kilo, amper anderhalve meter: één brok durf, moed, koppigheid, doorzettingsvermogen, vermetelheid, wilskracht… Hélène Dutrieu (1877-1961), een Belgische sportvrouw die bakens verlegde: wielrenster, wereldkampioene, mogelijks de allereerste vrouwelijke pilote, autoracester, actrice, model, zakenvrouw… Waarom is die wonderbaarlijke waaghals zo ongekend en wanneer komt er eindelijk een film?

Trap in het door Victor Horta ontworpen Hotel Tassel in Brussel

Architectuur en bouwgeschiedenis·België·Kunstgeschiedenis

Art Nouveau toverde luxe, licht en ruimte in Brusselse panden

Art Nouveau, de Nieuwe Kunst, maakte opgang bij het einde van de negentiende – begin twintigste eeuw. Niet enkel in Brussel werd gebouwd in die originele stijl, maar ook in Nancy, in Glasgow, in Turijn, zelfs in Finland. Een nieuwe esthetiek die paste bij de levens van een nieuwe sociale klasse: de rijke en vaak ook intellectuele burgerij. Ongewone woonhuizen,

Kunstgeschiedenis·Museumnieuws

Vanitas, kunst die doet mijmeren

Vanitasvoorstellingen zijn in de zeventiende-eeuwse schilderkunst van de Nederlanden erg in zwang. Beelden over de vergankelijkheid van het leven. Maar ook hedendaagse kunstenaars worden nog altijd geïnspireerd door de ‘waan van de dag’, ijdelheid en Memento mori.

Anna BOCH, Chaumière en Flandre, ca. 1891. Lucien Arkas Collection. Foto Hadiye Cangokce

België·Historische vrouwen·Kunstenaars·Kunstgeschiedenis

Anna Boch, een schilderes altijd in beweging

Vincent van Gogh verkocht bij leven maar één schilderij, 'De Rode Wijngaard in Montmajour', nu in het Poesjkin Museum in Moskou. Dat doek werd in België gekocht. Door een vrouw: Anna Boch, zelf een kunstenares, maar ook muzikante, verzamelaarster, reizigster en visionair.

België·Boekbesprekingen

De lokroep van de zee (met een beetje hulp)

Vakantie-aan-zee, het woord alleen al roept bij menigeen herinneringen op. Onbekommerde souvenirs van geuren, van zand, wind en schelpen, van plenzen in zilte sop, van springen tegen/over de aanrollende golven, van ontmoetingen, van ontspanning… Van de weidse horizon. Die subjectieve hersenspinsels werden lange tijd aangezwengeld door affiches die de Belgische kust aanprezen.

Alexis Ferrer — Wella Professionals Global Creative Artist Printed Hairpiece 2021 (collection La Favorite)

Historische achtergronden·Populair

Lichaamsbeharing, meer dan een simpel vachtje

Wat hebben Julius Caesar, Lodewijk XIV en Andy Warhol gemeenschappelijk? Ze droegen alle drie een haarstuk om hun kaalheid te verbergen en meteen werd die pruik een kenmerk van hun imago. Hoe identiteit, maatschappelijke denkbeelden, een sociale en/of politieke overtuiging, sociale positie, kleur… een rol speelden in hoofd- en huidhaar, is te zien op een tentoonstelling in Parijs.

Frankrijk·Muziekgeschiedenis

De Kersentijd, een iconisch lied

Meimaand, kersenmaand. Le temps des cerises is een overbekend Frans chanson. De Kersentijd wordt als het strijdlied van de Parijse Commune (1871) gezien. Maar het lied werd een paar jaar voordien gecreëerd en is nog altijd een meezinger.

Architectuur en bouwgeschiedenis·België

De Brusselse Beurs, de roomtaart van het kapitalisme

Pront pronkt – pal in het centrum van Brussel – het negentiende-eeuws beursgebouw: de roomtaart van het kapitalisme. Aan dat stedenbouwkundig ijkpunt beeldhouwde ook de jonge, toen nog volstrekt onbekende Auguste Rodin, maar minder gekend is dat ook andere Franse asielzoekers het monument mee optrokken.

Sarah Bernhardt door Félix Nadar, ca. 1864

Frankrijk·Historische vrouwen

Sarah Bernhardt, de goddelijke theaterdiva

Op 26 maart 1923 – precies honderd jaar geleden – overleed de Franse maar ook internationale theaterlegende Sarah Bernhardt (1844-1923). Temperamentvol, met een nooit aflatende energie, kwiek en spits in tegenspraak, speelde ze gedurende jaren het vuur uit de planken.

Theodoor Rombouts - De luitspeler, ca. 1625

België·Kunstenaars·Kunstgeschiedenis

Theodoor Rombouts, een vergeten 17e-eeuws schilder opnieuw in de schijnwerpers

Loensend kijkt hij boven zijn luit uit. Theodoor Rombouts (1597-1637) schilderde zichzelf als muzikant maar ook als tandentrekker, als vrolijke disgenoot. Rombouts is een ondergeschoven schilder in de kunstgeschiedenis.

Peinture - Joan Miró, 1934 © Successió Miró, 2022

Kunstenaars·Kunstgeschiedenis·Spanje

Joan Miró, de Catalaanse schilder van hemel en aarde

“Ik heb altijd mijn voeten stevig op aarde en mijn ogen naar de sterren.” Zo typeerde Joan Miró (1893-1983) zichzelf. Zijn omvangrijke werk danst rond die wisselwerking maar als mens stond hij tevens met beide voeten in de maatschappij en reikten zijn handen naar andere artiesten. Kinderlijke verwondering sprankelde tot het einde van zijn leven uit zijn ogen.

Kunstgeschiedenis

De Dames Rothschild, gepassioneerde kunstliefhebbers

De Rothschilddames waren gedreven kunstverzamelaars maar ook mecenassen en bewaarders van cultureel erfgoed die hun collecties aan musea hebben geschonken.

1 2 3 4 Volgende