Het was in de negentiende eeuw niet bepaald 'ladylike' om avontuurlijk en reislustig te zijn. Sommige vrouwen gingen desondanks op pad. Waarover schreven zij?
Conflicterende discursieve elementen in reisteksten van vrouwen uit de negentiende eeuw
De term antropologie (of: anthropologie) heeft betrekking op het wetenschapsgebied dat het doen en laten van de mens, ofwel menselijk gedrag, bestudeert.
Wetenschap van de mens of de menselijke natuur
De klerk is een beroep dat sinds de Middeleeuwen bestaat. Wat deed of doet een klerk precies voor werk? En waar komt dit beroep historisch gezien vandaan?
In vroeger tijden plaatsten nabestaanden of goede vrienden geregeld zogeheten graftrommels bij de graven van hun dierbaren. In deze metalen trommels, afgedicht met doorzichtige glasplaten, legde men kransen met porseleinen kunstbloemen en metalen bladeren.
Funerair erfgoed
Rampen zoals overstromingen veroorzaken veel leed, maar kunnen tegelijkertijd het nationale bewustzijn versterken. In de negentiende eeuw ontstond volgens historicus Fons Meijer een zeker ‘rampennationalisme’.
Het ontstaan van het rampennationalisme
Het moet een akelig bloedbad zijn geweest in de herberg. Een jonkheer lag dood op de grond met afgebroken ribben die zijn maag en hart hadden doorboord. Het gebeurde op 9 april 1678 in Herberg De Pauw te Doesburg.
Het kon in de 17e eeuw in de hoogste kringen
Wie zich met de historie bezighoudt komt de term ‘contemporaine geschiedenis’ wel eens tegen, maar het is lang niet iedereen meteen duidelijk wat dat precies betekent.
Al ver voor het begin van onze jaartelling was de goudbruine barnsteen uit het Oostzeegebied een begerenswaardig materiaal voor het vervaardigen van sieraden en vond het zijn weg naar markten waar het tegen hoge prijzen verhandeld werd.
Het begrip huisnijverheid is een historische term uit de economische geschiedenis. Wat betekent dit woord precies en waar komt het vandaan?
Een paramilitair is een burger die feitelijk als militair actief is. Om deze reden wordt als synoniem voor paramilitair ook wel de term semimilitair gebruikt.
NRC is een van de weinige nieuwsmedia die er een hebben: een echte huishistoricus.
Kort gezegd houdt de Wet van Parkinson in dat de hoeveelheid werk automatisch toeneemt als er meer tijd (en personeel) voor is.
De eerste landauers werden begin 1840 gemaakt. Het geveerde rijtuig was aanvankelijk vooral populair in Engeland en verspreidde zich later verder over Europa.
De Schoolwet van 1806 was de eerste onderwijswet waarin klassikaal onderwijs voor het openbaar lager onderwijs werd vastgelegd. Ook de financiering van scholen en de regel dat leraren examens moesten afleggen om onderwijsbevoegd te zijn werd vastgelegd in deze wet.
Wet voor het Lager Schoolwezen en Onderwijs
Op 27 oktober 1913 overleed burgemeester Gerardus Cornelis Hulst op 70-jarige leeftijd. Hij was 43 jaar lang burgemeester van De Zijpe én Callantsoog geweest. Enkele maanden later, op 20 januari 1914, kregen de Callantsogers te horen dat zij een ‘eigen’ burgemeester zouden krijgen.
De volgelingen van Marian Keech waren ervan overtuigd dat zij op de dag des oordeels opgepikt zouden worden door een vliegende schotel.
Cognitieve dissonantie
Veel landen hebben op hun diplomatieke vertegenwoordiging militair attachés geplaatst. Het uitzenden van militaire waarnemers naar vreemde mogendheden is bijna net zo oud als de legerorganisatie zelf. Schriftelijke bronnen verwijzen reeds naar de Oudheid.
Hoe officieren de diplomatie bestormden
De allerarmste arbeiders op het platteland hadden eind negentiende eeuw soms geen geld voor een echte woning. Ze namen daarom hun toevlucht tot zelfgemaakte plaggenhutten of spitketen. Deze kleine huisvestingen waarvan de daken meestal al op grondniveau begonnen, waren onder meer veel te vinden bij veenarbeiders in Drenthe.
De weinige jeugdliteratuur uit de achttiende eeuw die we tegenwoordig nog kennen, heeft de reputatie braaf te zijn: denk aan ‘Jantje zag eens pruimen hangen’ van Hiëronymus van Alphen. Zelfs letterkundigen haalden lang hun neus op voor de gemakzuchtige lectuur die de moraliserende boodschappen op een presenteerblaadje aanbood. Die reputatie is echter niet terecht.
Wat kunnen we daarvan leren?
Volgens een bekend verhaal danken de Zwollenaren hun bijnaam 'blauwvingers' aan een streek die Kampen hen leverde. De buurstad betaalde een prijzig carillon in stuivers waardoor de Zwollenaren dagenlang moesten tellen en blauwe vingers kregen. Maar klopt dit verhaal ook?
De stad Groningen wordt in 1672 aangevallen door de bisschop van Münster, Bernhard von Galen ofwel ‘Bommen Berend’. Op 28 augustus ziet die zich genoodzaakt om zich terug te trekken. Het Gronings Ontzet wordt nog altijd met een groot feest herdacht in Groningen, met onder meer vuurwerk en een kermis.
