Dark
Light

De ontvoering van divisiegeneraal Heinrich Kreipe

Auteur:
3 minuten leestijd
Detail van een tekening van het ontvoeringsplan
Detail van een tekening van het ontvoeringsplan (CC BY 3.0 - W. Stanley Moss - wiki)

In het voorjaar van 1944 slaagde een commando van de Britse SOE (de “Special Operations Executive”) erin om op Kreta met behulp van enkele verzetsstrijders divisiecommandant, generaal Heinrich Kreipe, op spectaculaire wijze te ontvoeren. Het relaas van de gebeurtenissen:

Een kijk op wat voorafging

Kurt Student
Nauwelijks enkele maanden na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog vielen Italiaanse troepen het Griekse vasteland binnen. Mussolini’s invasieleger kreeg echter onverwacht af te rekenen met felle weerstand en pas nadat ook Duitse legereenheden zich in de strijd mengden, moesten de Grieken zich noodgedwongen overgeven. Een grote strijdmacht, merendeels bestaande uit Britten, Australiërs en Nieuw-Zeelanders die de Grieken te hulp waren gekomen, kon echter ontkomen door zich op Kreta terug te trekken.

Een geallieerd bastion op het strategisch gelegen eiland was voor Hitler echter een doorn in het oog. In de ochtend van 20 mei 1941 werd onder de codenaam “Operatie Mercurius” dan ook het sein gegeven voor een grootscheepse aanval op het eiland. Duitse “Fallschirmjägers” onder leiding van generaal Kurt Student werden massaal boven Kreta gedropt. Een week later was ondanks hevige gevechten de strijd beslist en het eiland in Duitse handen.

Spiraal van geweld

Kreta mocht dan wel veroverd zijn, vrijwel onmiddellijk ontstond er bij grote delen van de Kretenzische bevolking fel verzet tegen de Duitse bezetters. Verscheidene partizanengroepen maakten handig gebruik van het onherbergzame achterland om van daaruit aanvallen te plegen op Duitse installaties. Toen vervolgens ook meer en meer raids werden uitgevoerd op het Duitse garnizoen bleven represailles niet uit. Vooral Friedrich-Wilhelm Müller, de militaire gouverneur van het eiland, voerde een waar schrikbewind. Op meedogenloze wijze werd op zijn bevel iedere aanval van het verzet bestraft met willekeurige executies waarbij vaak hele dorpen werden platgebrand en uitgemoord, hetgeen hem de bijnaam opleverde van “De slager van Kreta”.

Duitse Fallschirmjäger springen boven Kreta
Duitse Fallschirmjäger springen boven Kreta (Publiek Domein – wiki)

Het antwoord van de SOE

Eind 1943 rees bij de Britten het idee om Müller te ontvoeren en zo aan de Duitsers het signaal te geven dat een politiek van tiranniek geweld niet langer straffeloos kon blijven. Tegelijkertijd moest de actie de Kretenzers een hart onder de riem steken bij de strijd tegen de bezetter.

Majoor Patrick Leigh Fermor en kapitein William Stanley Moss werden door de SOE aangeduid om het plan verder uit te werken. Wekenlang werd het doen en laten van Müller nauwlettend in het oog gehouden en toen uiteindelijk alle voorbereidingen voor de ontvoering waren getroffen bleek Müller het eiland verlaten te hebben. Fermor besloot evenwel om de operatie alsnog verder te zetten en in plaats van Müller divisiecommandant generaal Heinrich Kreipe te ontvoeren.

De avond van 26 april 1944 was het zo ver: op de terugweg van zijn hoofdkwartier naar zijn residentie in de buitenwijk van Heraklion werd Kreipes dienstvoertuig door Fermor en Moss die zich uitgedost hadden als “Feldgendarmen” tegen gehouden. Kreipe werd overmeesterd waarna de ontvoerders richting zuidkust van het eiland reden om van daaruit per boot koers te zetten naar Egypte.

Het verdere verhaal

Kreipes ontvoering werd door de BBC uitvoerig becommentarieerd en als een huzarenstukje afgeschilderd. Achteraf bekeken bleek dat over het nut van de actie heel wat vragen konden gesteld worden. Ten eerste beschikte Kreipe over geen enkele relevante informatie met betrekking tot het verdere oorlogsverloop en kon hij al evenmin beschouwd worden als een nazi-fanatiekeling wiens ontvoering het regime in Berlijn zou doen wankelen. Toen enige tijd later de ontvoering van Kreipe overschaduwd werd door de geallieerde landing in Normandië deemsterde de ganse zaak uit het nieuws. Kreipe zelf werd gedurende de rest van de oorlog opgesloten in een krijgsgevangenkamp in Canada. Nadien verbleef hij nog tot aan zijn vrijlating in 1947 in een Britse gevangenis.

De plooien worden glad gestreken

I'll Met by Moonlight - The Abduction of General Kreipe
I’ll Met by Moonlight – The Abduction of General Kreipe
Kort voor zijn dood ontmoette Kreipe tijdens een programma op de Griekse nationale televisiezender voor het eerst opnieuw zijn kidnappers. Het was duidelijk dat tussen hen een bijna vriendschappelijke band heerste, zeker toen Kreipe op een vrij empathische wijze verklaarde geen enkele rancune te koesteren over wat er in Kreta met hem was gebeurd.

Verfilming van de ontvoering

Na de oorlog beschreef William Stanley Moss zijn wedervaringen en betrokkenheid bij de ontvoering van Kreipe in zijn boek “I’ll Met by Moonlight”. Het verhaal werd in 1957 verfilmd met de Britse acteurs Dirk Bogarde en David Oxley in de hoofdrollen. In Nederland kon de film die was uitgebracht onder de titel: “Ontvoering op Kreta” rekenen op een ruime belangstelling vanwege het bioscooppubliek.

Boek: I’ll Met by Moonlight – The Abduction of General Kreipe

Gepassioneerd door vreemde culturen en de geschiedenis van het vroege neolithicum tot aan onze moderne tijden schrijft Rudi Schrever al verscheidene jaren op regelmatige basis artikelen voor Historiek.net en andere gespecialiseerde vakbladen. Verder is hij bestuurslid van de Geschied- en Heemkundige kring van de Brusselse deelgemeente Laken. [email protected]

Gratis geschiedenismagazine

Ontvang, net als ruim 50.000 anderen, iedere week de gratis nieuwsbrief van Historiek:

Gratis nieuwsbrief

Meld u aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief (51.015 actieve abonnees)


Ruim 50.000 geschiedenisliefhebbers ontvangen wekelijks onze gratis nieuwsbrief.

Meld u ook aan

×