Dark
Light

November. Slacht- of jachtmaand?

1 minuut leestijd
Casper Luyken, November, prent, 1700 (detail)
Casper Luyken, November, prent, 1700 (detail)

November ontleent zijn naam ‘negende maand’ aan de vroegere Romeinse kalender, die van maart tot maart liep. Het Latijnse woord ‘novem’ betekent namelijk negen. Daarnaast heeft november nog veel bijnamen, die deze maand kenmerken: slachtmaand, bloedmaand, nevelmaand, jachtmaand, loefmaand, zieltjesmaand en nog meer.

Slachtmaand

Hiervan is slachtmaand de meest gebruikelijke bijnaam, omdat vooral in deze maand op boerderijen vaak een varken geslacht werd als voedselvoorraad voor de komende winter. Dit gebeuren heeft Casper Luyken (1672-1708) in zijn prentenreeks van de twaalf maanden echter bewaard voor de verbeelding van de wintermaand december.

Jachtmaand

Voor het uitbeelden van november heeft hij de jacht als thema genomen. Als de bomen en de velden leeg zijn, is het namelijk tijd voor het jagersvolk om in actie te komen, volgens het eronder staande gedichtje. In de rechter bovenhoek is de boogschutter afgebeeld, het sterrenbeeld dat in november begint.

Casper Luyken, November, prent, 1700
Casper Luyken, November, prent, 1700

Groot wild

In het algemeen loopt het jachtseizoen van ongeveer half augustus tot eind januari. Echter de periode, waarin op bepaalde wildsoorten gejaagd mag worden, is tegenwoordig wettelijk bepaald.

Vroeger werd deze periode meer traditioneel vastgesteld. De buit van de jager op de prent laat zien, dat in november vooral gejaagd werd op groot wild als herten en zwijnen en op gevogelte als fazanten en patrijzen.

~ Amsterdam MuseumNel Klaversma

×