Wanneer men in de Romeinse tijd aantekeningen maakte op een wasbord, werd hiervoor een zogeheten stilus gebruikt. Dit was een puntvormige schrijfstift waarmee teksten in het waslaagje gegraveerd konden worden.
Het tablinum is een relatief grote ruimte in een Romeinse domus. De rechthoekige ruimte bevond zich normaal gesproken achter het atrium.
De oude spreuk memento mori roept de mens op te reflecteren op de eigen sterfelijkheid en de eindigheid van het leven. In het Latijn betekent memento mori letterlijk ‘Gedenk te sterven’.
In het oude Rome was een praetor (of pretor) een belangrijke ambtenaar die onder meer belast was met de rechtspraak. Bij afwezigheid van de consuls namen ze ook het opperbestuur waar.
Een caldarium (of calidarium / cella coctilium) is de benaming voor een ruimte in een Romeins badhuis waar zich de hete dompelbaden bevonden en waar de luchtvochtigheid vrij hoog was. De ruimte werd gebruikt als een soort hedendaagse sauna.
De uitspraak ‘De teerling is geworpen’, in het Latijn: Alea iacta est, valt nog wel eens. Hoe komen we aan deze uitdrukking?
De secutor was een gladiator-type uit de Romeinse tijd. Deze gladiator werd in de arena vaak gekoppeld aan de retiarius of ‘nettenman’.
De thraex was een gladiator-type uit de Romeinse tijd. Deze gladiator dankt zijn naam aan het feit dat hij gekleed ging als een oude Thracische strijder.
De hoplomachus was een gladiator-type uit de Romeinse tijd. Deze Deze gladiator vocht doorgaans met een speer of lans (hasta), kort zwaard (gladius) en een dolk.
De bekende Romeinse geschiedschrijver en letterkundige Plinius de Oudere (ca. 23/24 - 79 na Chr.) liet zich in zijn 'Naturalis Historia' over weinig personen zo lovend uit als over generaal Marcus Sergius Silus.
De retiarius was een gladiator-type uit de Romeinse tijd. Deze gladiator vocht doorgaans zonder een helm en maakte onder meer gebruik van een drietand (trident) en een verzwaard net, waarmee hij zijn tegenstander(s) als het ware probeerde te vangen.
Plinius de Oudere (ca. 23/24 - 79 na Chr.) was een Romeinse soldaat, geschiedwetenschapper en letterkundige. Hij wordt 'De Oudere' genoemd, omdat hij een jongere neef had die ook naamsbekendheid genoot.
De murmillo was een gladiator-type uit de Romeinse tijd. Deze gladiator vocht doorgaans tegen de thraex (Thraciër), maar in kleinere arena’s nam hij het ook wel op tegen de hoplomachus en/of retiarius.
Een aedilis was in het oude Rome een hoge ambtenaar die verantwoordelijk was voor de publieke werken, het onderhoud van tempels, het politiewezen, markten en korenvoorzieningen. Daarnaast was hij belast met het organiseren van de grotere, openbare feesten.
’Zolang er leven is, is er hoop’, ook wel eens korter uitgedrukt als ‘hoop doet leven’, is een optimistisch en vrij bekend gezegde. Deze uitdrukking is vooral bekend van de Romeinse politicus en filosoof Marcus Tullius Cicero (106-43 v.Chr.).
Tijdens archeologische opgravingen in Toscane zijn meer dan twintig bronzen beelden van ongeveer tweeduizend jaar oud gevonden. De beelden stellen onder meer de goden Apollo en Hygieia voor. Ook vonden de archeologen ruim vijfduizend gouden, zilveren en bronzen munten.
In iedere aflevering staat een historisch persoon centraal. In chronologische volgorde beslaat de serie zo enkele honderden jaren, van het ontwerp van de arena tot het uiteindelijke verval.
De Slag bij Actium in 31 v.Chr., die bijna 200.000 mensen het leven kostte, was een scharnierpunt in de geschiedenis. Octavianus, de latere keizer Augustus, won de zeeslag van misschien wel het bekendste liefdespaar uit de geschiedenis: Marcus Antonius en Cleopatra.
Zowel de Griekse als de Romeinse mythologie kenden een lieflijke godin van de lente, de bloemen en de bloesem. De Grieken noemden haar Chloris en bij de Romeinen stond ze bekend als Flora.
Forum Hadriani (het huidige Voorburg, genoemd naar keizer Hadrianus) lag aan de noordgrens van het Romeinse Rijk. Het was met Nijmegen de enige nederzetting in Nederland die Romeinse stadsrechten kreeg. Tom Buijtendorp werpt licht op het verleden van de Romeinse stad.
Leiden noemt zich Lugdunum Batavorum. Waarom? Op basis van de traditionele interpretatie van de Peutingerkaart. Volgens Joep Rozemeyer klopt die interpretatie niet en is Lugdunum in werkelijkheid Gent.