Dark
Light

Voormalig klooster Klaarkamp eerste archeologisch rijksmonument

Auteur:
1 minuut leestijd
Oude opgravingskaart klooster Klaarkamp
Oude opgravingskaart klooster Klaarkamp (CC BY-SA 4.0 – Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed – wiki)

Van het voormalige klooster Klaarkamp (Claercamp) bij het Friese dorp Rinsumageest is boven de grond nauwelijks nog wat te zien. Vanwege de historische waarde wordt de locatie vandaag echter officieel aangewezen als archeologisch rijksmonument. De oudste schriftelijke vermeldingen van het klooster dateren uit de tweede helft van de twaalfde eeuw. Klaarkamp was ooit het grootste klooster in Friesland.

Gebeeldhouwd hoofd gevonden bij klooster Klaarkamp
Gebeeldhouwd hoofd gevonden bij klooster Klaarkamp (CC BY-SA 4.0 – Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed – wiki)
Kort vóór 1165 streken broeders van een uit Frankrijk afkomstige kloosterorde op deze plek neer: de Cisterciënzers. Ze bouwden vlakbij het huidige Rinsumageest de eerste bakstenen gebouwen sinds het vertrek van de Romeinen (begin vijfde eeuw). Het klooster was gelegen op een vier meter hoge terp en de omliggende kleigrond was geschikt om bakstenen van te maken. Dit werden kloostermoppen genoemd.

Halverwege de veertiende eeuw liepen er zo’n zevenhonderd monniken rond op het kloosterterrein, dat werd uitgebreid tot zestig hectare. Schiermonnikoog, dat ook in handen van klooster Klaarkamp was, dankt zijn naam aan het klooster vanwege de grijze pijen (schier = grijs) die de monniken droegen. In de zestiende eeuw, tijdens de Tachtigjarige Oorlog, werd het klooster ontmanteld en steen voor steen afgebroken. De Friese Staten waren bang dat Klaarkamp door de Spanjaarden gebruikt zou worden als aanvalsbasis.

Rijksmonument

Van het klooster Klaarkamp is bovengronds nauwelijks nog iets te zien. De oude terp waarop het allemaal begon is helemaal afgegraven. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) heeft zich er, samen met de gemeente Dantumadiel en Staatsbosbeheer, voor ingezet om het grote kloostercomplex aan te wijzen als rijksmonument.

“In de bodem, door archeologen het bodemarchief genoemd, bevinden zich nog belangrijke resten van Klaarkamp. Daar moeten we zuinig op zijn, vandaar dat is besloten om het terrein onder rijksbescherming te brengen.”

De directeur Kennis en Advies van de RCE overhandigt vandaag een zogeheten archeologisch rijksmonumentenpaspoort uit aan de eigenaren die nu binnen de contouren van het archeologisch rijksmonument wonen. Het was voor het eerst dat een dergelijk document wordt uitgereikt. In het paspoort staat naast algemene informatie over het monument, ook informatie ten behoeve van het gebruik ervan; wat kan en mag er wel en niet.

Gratis nieuwsbrief

Meld u aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief (51.171 actieve abonnees)


Donateurs ondersteunen ons project en dragen direct bij aan de uitbreiding van ons archief.

Meer informatie

×