‘Madonna met Kind’ toegeschreven aan Lucas van Leyden

Tijdens een restauratie is ontdekt dat het werk ‘Madonna met Kind’ uit de collectie van het Rijksmuseum, moet worden toegeschreven aan Lucas van Leyden (1494-1533). Al eerder was bij dendrochronologisch onderzoek gebleken dat het paneel uit ca. 1530 uit dezelfde boom afkomstig is als de zijluiken van diens beroemde drieluik ‘Dans rond het gouden kalf’ uit dezelfde periode.

Onder restauraties uit het verleden troffen de restauratoren nu echter nog veel meer verfijnde partijen, schaduwwerking en diepte aan dan tot nu toe te zien was. Zo werd ook ondertekening in de vorm van roodbruine arceringen in de schaduwpartij van Maria’s gezicht ontdekt die ook in ander werk van de kunstenaar te vinden zijn. De voor Van Leyden typerende ‘tekenachtige schilderwijze’ kwam gedeeltelijk ook weer te voorschijn.

Aan het einde van zijn carrière maakte Van Leyden enkele schilderijen van Maria met Kind, waarvan dit er een is. Hoewel het paneel in 1949 was aangekocht als Lucas van Leyden ontstond over de toeschrijving later toch twijfel en werd het werk gecatalogiseerd als ‘werkplaats van Lucas van Leyden’. Tijdens de recente restauratie waarbij de vergeelde vernis en storende retouches werden verwijderd, werd duidelijk hoe sterk het schilderij in de loop der eeuwen beschadigd is geraakt.

Opbouw verflagen

Schildertechnisch onderzoek toont volgens het Rijksmuseum aan dat het kleurpalet en de opbouw van de verflagen van het schilderij naadloos aansluiten bij wat bekend is in Van Leyden’s andere schilderijen. Ten slotte kwam onder overschilderingen een subtiele en tegelijk dynamische schaduwwerking rond Maria’s handen en het lichaam van Jezus te voorschijn.

Boek: ‘De dans om het Gouden Kalf’ van Lucas van Leyden