Karlien Metz
In 2005 ontving het Nationaal Archief een schenking van jonkheer F.V. Beelaerts van Blokland. De schenking betrof 23 meter aan materiaal, allerlei brieven en andere documenten verpakt in dozen, kistjes en plastic zakken. Hein Jongbloed, archivaris van het Nationaal Archief, deed de vondst: een paar handgeschreven velletjes waarop stond “brieven aan C.L. de Tuyll van zijn tante.” Dankzij deze zin werd duidelijk van wiens hand de brieven zijn:
“J’avois commencé un petit roman intitulé Henriette et Richard.”
De roman Henriette et Richard werd namelijk geschreven door Belle van Zuylen. Deze tot nu toe onbekende brieven zijn een prachtige vondst. Het was niet bekend dat Carel Lodewijk een briefwisseling had met zijn tante. De brieven bevestigen Belle’s moderne, door de Verlichting beïnvloedde, denkbeelden. Op 24 november 1797 schrijft Belle aan haar neef:
“Ja, natuurlijk weet ik van uw bestaan, beste neef. Uw moeder heeft de lof van u gezongen, maar ik heb u laten opgroeien, met het vaste voornemen op een dag kennis met u te maken.”
Direct in de eerste alinea verwijst ze in haar brief aan de 13-jarige Carel Lodewijk naar de politieke omstandigheden:
“U wilt zeevaarder worden, dat is moedig, een roeping die heel mooi was in ons land, toen we nog een echt land waren. De Prinsen van Oranje […] hebben bij ons niet die geest van onafhankelijkheid in stand gehouden, die ons vroeger Hollander maakte, en geen Engelsman of Fransman.”
Een maand daarvoor was een groot deel van de Hollandse vloot in Engelse handen gevallen. Verder raadt Belle haar neef aan om “de exacte wetenschappen, wiskunde, algebra en astronomie” te bestuderen. Ook moet hij de Engelse werkwoorden “to have en to be” foutloos kunnen vervoegen. Als Carel Lodewijk schrijft dat hij van jagen houdt, vraagt ze of hij het niet naar vindt die levendige konijnen gekneld te zien zitten in zo’n val.
“Als ik alleen zou wonen, zou ik noch vlees noch bouillon tot me nemen.”
Open voor kritiek vervolgt ze:
“En als u mijn mening afkeurt, spreek, ik zal naar u luisteren.”
Vanaf 28 oktober zijn de vier nieuwe brieven te bekijken via de website van het Nationaal Archief. De plek waar Belle van Zuylen opgroeide, Slot Zuylen te Oud-Zuilen, is dit seizoen nog tot 15 november ieder weekend te bezoeken. Voor meer informatie zie: www.slotzuylen.nl
- Lees ook: Belle van Zuylen (1740-1805) – Beroemde Nederlandse schrijfster uit de tijd van de Verlichting
- DVD: Belle van Zuylen
- Overzicht van Boeken van Belle van Zuylen
