Dark
Light

In België worden dranghekken ‘nadars’ genoemd. Waarom?

Auteur:
2 minuten leestijd
De ballon van de Nadar in de Kruidtuin in Brussel
De ballon van de Nadar in de Kruidtuin in Brussel. Foto van Louis Ghémar, 1864

Als publiek op afstand moet worden gehouden, kunnen dranghekken goed van pas komen. In België worden deze afzettingen ook wel nadars of nadarhekken genoemd. Dat hebben we allemaal te danken aan de negentiende-eeuwse Franse schrijver, fotograaf en avonturier Félix Nadar.

Zelfportret van Nadar in een ballon
Zelfportret van Nadar in een ballon, ca. 1910
Nadar, een pseudoniem van Gaspard-Félix Tournachon, was geen stilzitter. De Fransman is onder meer bekend van de foto’s die hij maakte van beroemdheden van zijn tijd. En hij maakte vanaf 1858 als allereerste luchtfoto’s, vanuit luchtballonnen. De avonturier probeerde ook verschillende keren grote reizen te maken met zijn zelfgemaakt ballon, Le Géant, maar dat verliep niet altijd vlekkeloos. De eerste drie pogingen werden een fiasco. Steeds stortte de ballon neer. De Fransman liep hierbij zware verwondingen op maar wist niet van ophouden.

De Brusselse Kruidtuin

In 1864 besloot Nadar een vierde poging te wagen. Hiervoor trok hij speciaal naar Brussel waar hij onder toeziend oog van onder meer de Belgische koning Leopold I, vanaf de Kruidtuin met zijn ballon wilde beginnen aan een luchtreis naar Oostenrijk. Voordat de Fransman überhaupt kon vertrekken, moest het massaal toegestroomde publiek omwille van de veiligheid echter eerst op afstand worden gehouden. De autoriteiten plaatsten hiervoor een groot aantal makkelijk verplaatsbare houten afzettingen, die in de media al snel werden aangeduid als barrières nadar.

Drankhekken of 'nadars'
Dranghekken of ‘nadars’ (CC BY-SA 3.0 – 4028mdk09 – wiki)

De avonturier zelf hield naar verluidt overigens helemaal niet van afsluitingen en stuurde zelfs een protestbrief naar een Brusselse krant. De hekken bleven echter gewoon staan. En dankzij de Fransman werden ze zo bekend dat ze in Vlaanderen en Wallonië nog altijd nadars worden genoemd.

Ook de vierde ballonvaart van de dranghek-naamgever verliep overigens niet goed. De Fransman bereikte zijn bestemming niet. In Langemark, iets boven Ieper, raakte Le Géant een boom en liep leeg. Ook hier trok de Fransman veel bekijks. In Langemark was het die dag kermis, waardoor het druk was in het dorp. Onder toeziend oog van een groot aantal mensen werd de avonturier uiteindelijk uit zijn benarde positie bevrijd.

'Le Geant' tijdens een mislukte vlucht in 1863
‘Le Geant’ tijdens een mislukte vlucht in 1863

Bronnen

-Atlas van de Nederlandse taal. Editie Vlaanderen (Lannoo, 2018)
-999 feiten waar je meestal helemaal niets aan hebt – Herman Boel (Lannoo, 2019)
×