Stolpersteine voor homoseksuele oorlogsslachtoffers

Aan het begin van Pride Amsterdam worden in de hoofdstad enkele stolpersteine geplaatst voor Joodse homoseksuele en lesbische oorlogsslachtoffers en verzetsstrijders die in de Tweede Wereldoorlog door nazi-Duitsland zijn vermoord. Dat meldt het COC, de Nederlandse belangenorganisatie voor de lhbti-gemeenschap. COC-voorzitter Astrid Oosenbrug:

“Aan de vooravond van ons vijfenzeventigjarig jubileum staan we ook stil bij waar we vandaan komen, de duistere oorlogsjaren waarna het COC werd opgericht. We brengen een eerbetoon aan de mensen die destijds werden vervolgd en vermoord om wat ze deden en wie ze waren: Joods, verzetsstrijder en lesbisch of homoseksueel. Opdat we nooit zullen vergeten.”

COC Nederland en historica Judith Schuyf namen het initiatief voor de plaatsing van in totaal negen Stolpersteine voorafgaand aan Pride Amsterdam. Een van de verzetsstrijders die een stolpersteine krijgt is Karel Pekelharing, die op 10 juni 1944 werd gefusilleerd in de duinen bij Overveen. Pekelharing behoorde onder meer tot de groep die het huis van bewaring aan de Amsterdamse Weteringsschans overviel om verzetsmensen te bevrijden. Zijn stolperstein wordt geplaatst op de Amsterdamse Rombout Hogerbeetsstraat, waar hij tot kort voor zijn dood ondergedoken zat.

Verder worden er stolpersteine geplaatst voor Mina Sluijter (vermoord in Auschwitz vanwege haar seksuele oriëntatie en Joodse achtergrond), Samuel Hoepelman (opgepakt omdat hij ‘meermaals tegennatuurlijke ontucht’ zou hebben gepleegd en vermoord in Sobibor), Samuel Lam (in 1942 in Auschwitz vermoord omdat hij Joods, homo, en communist was), Isaäc Walvisch (in 1942 in Auschwitz vermoord omdat hij Joods en homoseksueel was), Isaäc Metzelaar (in 1942 in Auschwitz vermoord omdat hij Joods en homoseksueel was), Sjoerd Bakker (in 1943 in de duinen bij Overveen gefusilleerd als homoseksueel verzetsman). Ook worden er stenen geplaatst voor de bekende homoseksuele verzetsstrijders Willem Arondéus (in juli 1943 in de duinen bij Overveen gefusilleerd) en Frida Belinfante. Laatstgenoemde dook onder na een aanslag op het bevolkingsregister waarbij ze betrokken was, en vluchtte naar Zwitserland. Als enige van de personen die het COC met Stolpersteine gedenkt, overleefde Belinfante de oorlog.

De stenen voor Pekelharing, Sluyter, Hoepelman en Arondéus worden vandaag geplaatst, de andere vijf stenen op een later tijdstip.

Stolpersteine

De stolpersteine (Stilpersteine) moeten de geschiedenis laten voortleven door de slachtoffers een naam te geven. De gedenksteentjes zijn een project van de Duitse kunstenaar Gunter Demnig. De stenen hebben een afmeting van 10x10x10 centimeter en zijn bedekt met een bronskleurig metalen plaatje waarop naam en geboortedatum van het slachtoffer gebeiteld zijn evenals datum en plaats van deportatie en overlijden. In Europa liggen inmiddels zo’n 60.000 steentjes.

Ook interessant: Tweede Wereldoorlog in Nederland 1940-1945
Rubriek: Homoseksualiteit