Joost Eskes

Van kolen naar aardgas – De Nederlandse aardgastransitie

In 1969 reden tweeduizend kolenboeren luid toeterend door Den Haag, omdat ‘hun geduld ten einde’ was gekomen. ‘Met aardgaswarmte kolenhandel in de kou’, zo klaagde het Verbond van Handelaren in Kolen en Aardolieproducten. De ‘laaiende’ handelaren boden de regering een petitie aan.

5 minuten leestijd

Boekbesprekingen·Griekse mythologie·Literatuur

Odysseus in meervoud

Het is een van de mooiste verhalen misschien wel uit de westerse literatuur. Als de Griekse held Odysseus op zijn terugreis naar Ithaka met zijn mannen gevangen genomen wordt door de eenogige cycloop Polyphemos, ziet het er niet goed uit voor de bedwinger van Troje. Hij zal opnieuw een list moeten verzinnen. Hij speldt de gigant die één voor zijn

6 minuten leestijd

Boekbesprekingen·Duitsland·Tweede Wereldoorlog·Verzet

De zin van het Duitse verzet tegen Hitler

Niet alle Duitsers vormden ten tijde van het Derde Rijk een kudde schapen die zich gedwee naar de ondergang liet leiden door de Führer. Tal van mensen van verschillende pluimage hebben Hitler naar de hel gewenst. Moedige enkelingen konden met hun sabotagedaden, aanslagen en manifesten de betovering niet verbreken die de meeste Duitsers aan Hitler kluisterde.

6 minuten leestijd

Boekbesprekingen·Middeleeuwen·Religieuze geschiedenis

De middeleeuwse angst voor het hemelse gerecht

Voor de Europese mens in de middeleeuwen stond het leven in het teken van de bijna onmogelijke opgave om op het juiste moment gereed te zijn om voor het hemelse gerecht te verschijnen. Een mens kon de zaligheid niet zelf verdienen, maar zich hooguit beroepen op verzachtende omstandigheden, op voorbeden van medemensen of op de barmhartigheid van Jezus, Maria of

5 minuten leestijd

Boekbesprekingen·Groningen·Tweede Wereldoorlog

Hoe de SD afrekende met de bende van Oldekerk

In de nazomer van 1944 werd de Groningse regio Oldekerk geplaagd door een serie gewapende roofovervallen op welgestelde landbouwers en veehouders. De overvallers deden zich voor als Landwachters of Grüne Polizei.

5 minuten leestijd

Afbeelding uit 'Het land van de suikermolen'

Boekbesprekingen·Zuid-Amerika

De militaire en wetenschappelijke expedities door Johan Maurits van Nassau in Brazilië

Johan Maurits van Nassau-Siegen voerde het bewind over de kolonie van de West-Indische Compagnie (WIC) in Noordoost-Brazilië. Tussen 1637 en 1644 breidde hij het compagniesgebied uit tot de Goudkust en Angola, de regio’s die de slaven leverden voor de Braziliaanse suikerplantages. Hij liet ook zijn geleerden en kunstenaars de multi-etnische bewoners beschrijven en afbeelden.

6 minuten leestijd

Artistieke impressie van het Assyrische paleis in Ninevé

Boekbesprekingen·Oudheid

Wee de bloedstad

Historicus Daan Nijssen biedt in zijn boek 'Het wereldrijk van het tweestromenland' een overzicht van de opkomst van Assyrië, Babylonië en Perzië. Na de veldtocht van Xerxes tegen de Grieken zou dat enorme Perzische rijk nog zo’n honderdvijftig jaar voorbestaan, tot Alexander de Grote er rond 330 voor Christus een einde aan maakte.

6 minuten leestijd

Christiaan Snouck Hurgronje (r) loopt met prins Saoed de Leidse universiteitsbibliotheek binnen (1936)

Azië·Boekbesprekingen·Nederlands-Indië / Indonesië·Religieuze geschiedenis

Te wapen met Van Heutsz, inspirator van Soekarno

‘Een der grootsten is ons ontnomen’, kopte De Telegraaf toen Christiaan Snouck Hurgronje (1857-1936) was overleden. Snouck had een avontuurlijk en rijk leven geleid. Als jonge geleerde leefde hij als moslim in Mekka en hij studeerde er in de Grote Moskee. Vervolgens werd hij adviseur van het koloniale bestuur in Nederlands-Indië.

6 minuten leestijd

Boekbesprekingen

Rijksregent Miklos Horthy als treurig boegbeeld van het Hongarije van Victor Orban

De Hongaarse voormalige leider Miklos Horthy: oorlogsmisdadiger voor de één, icoon voor de ander, zoals voor Victor Orban. In 1993 werd zijn lichaam onder grote publieke belangstelling in eigen land herbegraven.

6 minuten leestijd

Een persoonlijke badkamer was alleen voorbehouden aan de rijken. De meeste mensen waren aangewezen op openbare badhuizen - Codex Manesse, 14e eeuw

Boekbesprekingen·Middeleeuwen

Gaat in, gaat in gereed, de stoof is heet

Het middeleeuwse openbare badhuis wordt sinds de negentiende eeuw voorgesteld als bordeel, als schouwtoneel van vermeende middeleeuwse losbandigheid en seksualiteit. Fabiola van Dam laat zien dat het om een veelzijdiger fenomeen gaat. Het badhuis was een stedelijke basisvoorziening die individuele mensen in staat stelde om lichamelijk en mentaal gezond te leven. Het bevorderde ook de openbare gezondheid.

6 minuten leestijd

Berlijn. Muzikale revolutie - Detail van de boekcover

Boekbesprekingen·Duitsland·Muziekgeschiedenis

Berlijn als kraamkamer van de moderne popmuziek

In de jaren ’20 stortten muzikanten in de Duitse hoofdstad zich op een heel scala aan vernieuwingen en experimenten. Daarmee zouden ze vanaf de jaren ’70 de moderne muziek diepgaand beïnvloeden. David Bowie was de magiër die die invloeden als een van de eersten opving en doorgaf. Dat ging niet zonder slag of stoot.

6 minuten leestijd