Joost Eskes

Kinderen van de jaren ’70

Geboren in 1963 hoort Jan Konst bij de zogenaamde ‘verloren generatie’ (1955-1965), het label dat sociologen bedachten voor de lichting jongeren voor wie rond 1980 de werkloosheid wachtte. In die jaren van bovendien oplopende spanningen tussen Oost en West en angst voor een kernoorlog kreeg het doemdenken vleugels.

6 minuten leestijd

Boekbesprekingen·Middeleeuwen

Handel en ambacht in de vroege Middeleeuwen

Hoewel maar weinig bronnen zijn overgeleverd uit de vroege Middeleeuwen (pakweg 500 tot 1000 na Chr.), vormt deze periode toch geen dode hoek in de achteruitkijkspiegel van de Nederlandse geschiedschrijving. Dat is voor een flink deel te danken aan Luit van der Tuuk.

5 minuten leestijd

Inlijving van Afrikaanse slaven - Gravure van William Blake, opgenomen in het beroemde boek van John Gabriel Stedman

Boekbesprekingen·Slavernij·Suriname

Nederland en de slag om de afschaffing van de slavernij

De afschaffing van de slavernij laat zich tot een viertal factoren terugvoeren, aldus de historicus Dirk J. Tang. Allereerst was de Engelse druk op het in 1813 weer zelfstandig geworden Koninkrijk Nederland van groot belang. Al in 1807/08 voerden de Britten een verbod in op slavenhandel. Dat verbod nam de opportunistische koning Willem I, die zeer afhankelijk was van Londen,

5 minuten leestijd

Portret van Dante - Ilja Jefimovitsj Repin, 1897

Boekbesprekingen·Filosofie·Italië

Dante voor gevorderden

Gekrenkte trots en gestileerd verdriet dus als drijfveren. In zijn wraak- en liefdesepos ‘de Goddelijke Komedie’ blikt de oudere Dante terug op zijn leven, zijn inzichten en zijn geloof. En passant staat hij zijn vele al dan niet postume vijanden nog eens pijnlijk op de tenen en geeft hij zijn vrienden een aai over de bol.

5 minuten leestijd

Missie Turkije - Detail van de boekcover

Midden-Oosten·Turkije

Een onmogelijke missie aan de vooravond van de Armeense genocide

Mei 1914 wordt de Nederlands diplomaat Louis Westenenk naar Constantinopel gestuurd. Namens de Europese grootmachten heeft hij de opdracht gekregen om als inspecteur-generaal in Oost-Anatolië een semi-onafhankelijk gebied te besturen waar Armeniërs, onderdrukt door groeiend Turks nationalisme, hun toevlucht kunnen zoeken.

5 minuten leestijd

Eerste regels van 'Van den vos Reynaerde' in een veertiende-eeuws manuscript

Boekbesprekingen·Middeleeuwen

Het moeilijke genre van de historische roman

Wie een halve eeuw geleden Middelnederlandse werken ‘voor de lijst’ las, kwam vaak uit bij 'Karel en de Elegast', dat lekker kort was, of bij 'Marike van Nimwegen die met de duivel boeleerde, wat dat ook – o lala! – mocht betekenen. En ook werd verfilmd! Dan was er 'Van den vos Reynaerde', over een gewiekste, vuige rekel, die als

6 minuten leestijd

John Hartfield - Fotografie plus dynamiet

Boekbesprekingen·Duitsland·Engeland·Fotografie·Kunstenaars·Kunstgeschiedenis

Hoe John Heartfield met schaar en papier de nazi’s te lijf ging

De waarheid laten zien, de feiten weergeven, 'de leugen op zijn smoel slaan'. Zo beschrijft de graficus, animatiekunstenaar en decorontwerper John Heartfield in 1967 tijdens een interview het doel van zijn politieke fotomontages. Zijn beeldsatire wil aanklagen, ophelderen en ontmaskeren. Het is een middel in de politieke strijd.

6 minuten leestijd

Contouren van de voormalig Uniastate in Bears

Boekbesprekingen·Middeleeuwen

De bonte staalkaart van de Friese mediëvistiek

Het blijft een mooie gewoonte onder vakbroeders en -zusters in de wetenschap om elkaar op belangrijke momenten in de carrière een feestbundel cadeau te doen die de jubilaris in het zonnetje zet. Dat geldt ook voor de omvangrijke bundel die is geschreven door collega’s van de met emeritaat vertrokken onderzoeker Hans Mol aan de Leidse universiteit.

5 minuten leestijd

Verbeelding van een bijbels tafereel: "Saul en de heks van Endor"

Boekbesprekingen·Hekserij·Religieuze geschiedenis

Hoe de gereformeerde kerk worstelde met toverij en bijgeloof

In de zestiende en zeventiende eeuw kende de vervolging van tovenaars, heksen en magiërs een enorme climax, al verschilde die van plaats tot plaats en van tijd tot tijd. In Friesland ontbraken eind zestiende eeuw vervolgingen zelfs, de Staten namen de ‘duivelbezweerders, waarzeggers, handkijkers en boterlezers’ niet au serieux, zo blijkt uit een Statenresolutie van 14 april 1584.

5 minuten leestijd

Afrika·Boekbesprekingen·Congo

Congo en de vloek van de grondstoffen

In 1960 liet België een land achter dat volgens deze auteur relatief goed functioneerde, waar een soort sociale welvaartstaat was gebouwd en de mijnbouw efficiënt verliep. Wel was er sprake van repressie en apartheid en deden de Congolezen zelf eigenlijk niet mee.

6 minuten leestijd

Boekbesprekingen·Filosofie·Religieuze geschiedenis

Erasmus: ‘Talent voor wetenschap, niet voor het martelaarschap’

Erasmus werd bewonderd en verguisd, maar in de laatste vijftien jaren van zijn leven ook links en rechts ingehaald door protestantse scherpslijpers als Luther en Zwingli en de katholieke orthodoxie anderzijds. De Rotterdammer zag de brandstapels opgeworpen worden, maar voelde zich niet geroepen zelf ‘martelaar’ te worden.

6 minuten leestijd