In ‘De oppasser’ schrijft Van Tol afwisselend over zijn eigen ervaringen in Artis en over die van enkele inspirerende collega’s die een grote invloed hadden op ontwikkelingen in de dierentuin, de zoölogie en natuureducatie in Nederland. Ook wordt door hem ingegaan op de ontstaansgeschiedenis van Artis. Het was in 1838 toen de sociëteit Natura Artis Magistra werd opgericht.
Oorlogen stoppen niet bij de toegangspoorten van dierentuinen; niet in de zoo van Berlijn tijdens de Tweede Wereldoorlog, evenmin in andere dierentuinen gedurende diezelfde periode, noch tijdens latere oorlogen.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog verborg Antonina Zabinski, de vrouw van de directeur van de dierentuin in Warschau, tientallen Joden voor de Duitse bezetter.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden als een soort daad van opoffering in Tokio veel bij het publiek geliefde dierentuindieren gedood.
De indrukwekkende dierentuin van Berlijn, de Zoologischer Garten Berlin, kreeg het tijdens de Tweede Wereldoorlog flink te verduren.
Voormalig Artis-directeur Maarten Frankenhuis over de oorlogsjaren van dierentuin Artis in Amsterdam.
'Oorlogszone Zoo', over de geschiedenis van de Zoologischer Garten Berlin tijdens de naziperiode en de Tweede Wereldoorlog.
In Diergaarde Blijdorp in Rotterdam is de ongeveer honderd jaar oude krokodil Matata overleden. De krokodil was onder meer bekend omdat ze als een van de weinig dieren in 1940 het bombardement op Rotterdam overleefde.
Een bijzondere vondst in Artis. Tijdens de restauratie van de zogenaamde Salmhuisjes vonden timmermannen een envelop met daarin verzetsgedichten uit de Tweede Wereldoorlog.
Duizenden prenten uit de beroemde Iconographia Zoologica van de Artis Bibliotheek, zijn sinds deze week op internet te bekijken.