Dark
Light

Nokia: pioniersbedrijf in de mobiele telefonie

Een korte geschiedenis
Auteur:
3 minuten leestijd
Kantoorgebouw van Nokia (cc - Pixabay - Hermann)
Kantoorgebouw van Nokia (cc - Pixabay - Hermann)

Het Finse bedrijf Nokia is vooral bekend geworden vanwege zijn pioniersrol op het gebied van de mobiele telefonie. Zo legde het bedrijf begin jaren 1980 het eerste mobiele netwerk aan en introduceerde het meerdere vernieuwende mobieltjes. Sinds 2013 maakt de mobiele telefonie van Nokia deel uit van Microsoft en is het accent verschoven naar netwerkinfrastructuur en navigatiediensten. Een korte geschiedenis van het bedrijf Nokia.

Oprichting rond een houtpulpmolen en eerste 80 jaar

Logo van Nokia uit 1865
Logo van Nokia uit 1865
De basis van het bedrijf werd gelegd in 1865 aan een Finse rivieroever, waar de mijngenieur Fredrik Idestam een houtpulpmolen runde waarmee hij papier maakte. Enkele jaren erna verplaatste hij zijn bedrijf naar de plaats Nokia. Daar richtte hij in 1871 het bedrijf Nokia AB op. Dit bedrijf lag bij de rivier Nokianvirta en bood Idestam de gelegenheid om de waterkracht van de rivier te gebruiken.

Over de eerste tachtig jaar van het bedrijf Nokia, de jaren 1865-1945, valt inhoudelijk niet heel veel te schrijven. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw werd het bedrijf een grote speler op de internationale markt.

Belangrijke fusie in 1967

Vanaf de jaren 1960 groeide Nokia uit tot een succesvol bedrijf. Dit had mede te maken met het feit dat Nokia tijdens de Koude Oorlog koos voor handel met zowel West-Europa als de Sovjet-Unie. Een grote stap vond in het jaar 1967 plaats, toen Nokia AB fuseerde met twee andere Finse bedrijven: Finnish Rubber Works en Finnish Cable Works. Vanaf toen heette dit samengevoegde trio de Nokia Corporation. Het bedrijf hield zich bezig met allerlei activiteiten: handel in rubber, telefoons en telegraafkabels, elektronicahandel (tv’s en pc’s), energieproductie, bosbouw en het maken van papier.

Toen Kari Kairamo in 1974 het bedrijf overnam, ontwikkelde de Nokia Corporation zich tot een internationaal conglomeraat. Tegen het einde van de jaren 1970 stortte Nokia zich op de groeisector van de mobiele telefonie.

Ontwikkeling mobiele telefoons van Nokia (1982-2007)

Al in 1946 kwamen in de Verenigde Staten de eerste autotelefoons op de markt die konden bellen met vastelijnnetwerken. Omstreeks 1964 waren er in de VS inmiddels circa 1,5 miljoen autotelefoons.

Nokia was niet het eerste bedrijf dat het voor elkaar kreeg een gsm-gesprek te voeren. ‘Pas’ in 1991 deed Nokia dit. Het bedrijf Motorola, in de persoon van uitvinder Martin Cooper, instigeerde het eerste mobiele telefoongesprek ter wereld. Dit gesprek vond plaats op Sixth Avenue in Manhattan, New York, op 3 april 1973.

Het jaar 1981 vormde een ommekeer in de geschiedenis van de mobiele telefonie. Nokia nam toen het initiatief tot de aanleg van ’s werelds eerste internationale netwerk voor mobile telefoon, de Nordic Mobile Telephone Network. Hierdoor kon er mobiel gebeld worden tussen Zweden, Denemarken, Noorwegen en Finland. In 1982 bracht Nokia zijn eerste telefoon gemaakt voor auto’s uit, de Mobira Senator. Deze telefoon woog maar liefst 10 kilo. Overigens was dit niet de eerste autotelefoon, die bestond al langer.

In 1998 was Nokia de grootste producent ter wereld van mobiele telefoons. Tot 2012 bleef het bedrijf zijn leidende positie op de telefoonmarkt behouden. Met de Nokia 6650 had het bedrijf in 2002 een primeur. Deze mobiele telefoon was namelijk de eerste 3G-telefoon ter wereld. Qua omzet en personeelsbestand bereikte Nokia in respectievelijk 2007 en 2010 zijn top, met een winst van ruim 7 miljard in 2007 en 51 miljard omzet, terwijl het personeelsbestand in 2010 liefst 132.000 personen telde.

Nokia 6650 (wiki)
Nokia 6650 (wiki)

Samenwerking met Siemens, Microsoft en Alcatel (2007-heden)

Midden 2007 ging Nokia een joint venture aan met het elektronicaconcern Siemens. De bedrijven voegden hun productieafdelingen samen van apparatuur voor vaste en mobiele netwerken. De samenwerking kreeg gestalte onder de naam Nokia Siemens Networks (NSN).

In 2011 gingen Microsoft en Nokia nauw samenwerken. Het eerste resultaat van de coöperatie tussen beide topbedrijven was de Windows Phone Lumia 800. Deze mobiele telefoon kreeg goede reviews. Begin september 2013 gingen vrijwel de gehele mobiele tak van Nokia over naar Microsoft. En in april 2014 veranderde ook de merknaam Nokia in Microsoft Mobile.

Na de overname door Microsoft ging het bedrijf in afgeslankte vorm verder, Het concentreert zich sindsdien op netwerkinfrastructuur, navigatieapparatuur en technologische innovatie. In 2016 kwam de overname tot stand van het Franse bedrijf Alcatel-Lucent, waardoor ‘het restant’ van Nokia qua grootte verdubbelde.

Ontwikkeling van de beroemde Nokia-ringtone:

Bronnen â–¼

Boeken
-Jonathan Mantle, Bedrijven die de wereld veranderd hebben. Van de VOC tot Google (Amsterdam: Bert Bakker, 2009) 220-224.

Internet
-https://nl.wikipedia.org/wiki/Nokia_(bedrijf)
-https://blog.mytrendyphone.nl/nostalgie-de-evolutie-van-nokia-telefoons/
-https://www.gsmarena.com/the_rise_dominance_and_epic_fall__a_brief_look_at_nokias_history-blog-13460.php

Enne Koops (1978-2023) was historicus en docent geschiedenis en maatschappijleer aan het Rietschans College in Ermelo. Zijn interesse ging uit naar onderwerpen als religie- en cultuurgeschiedenis, oorlogen, migratie, en de geschiedenis van Noord-Amerika, Nederland en Duitsland. Publiceerde vele artikelen op Historiek. Zie ook: In memoriam

Gerelateerde rubrieken:

Gratis geschiedenismagazine

Ontvang, net als ruim 51.000 anderen, iedere week de gratis nieuwsbrief van Historiek:
×