Boekbesprekingen - Recensies van geschiedenisboeken | Pagina 61

Historische verdedigingswerken in Noord-Nederland

voorjaar 2013 verscheen bij Uitgeverij Matrijs (Utrecht) de Atlas van historische verdedigingswerken in Nederland. Deze atlas analyseert de historische context van oude buiten gebruik geraakte verdedigingswerken in Groningen, Friesland en Drenthe. Niet alleen tekstueel, maar ook visueel is het een prachtig naslagwerk.

Boekbesprekingen·Politieke geschiedenis

Bataafse revolutie moest het vergeetboek in

Eind november barst in Nederland een orangistische orgie los. Dan wordt herdacht dat prins Willem VI, zoon van de in 1795 naar Engeland uitgeweken stadhouder Willem V, 200 jaar geleden in Scheveningen werd binnengehaald om vorst te worden en twee jaar later koning van het met België en Luxemburg uitgebreide Koninkrijk der Nederlanden. Daarmee kwam aan de verschrikkelijke ‘Franse tijd’

Ook musea moeten hun zolder eens opruimen

Boekbesprekingen·Museumnieuws

Ook musea moeten de zolder eens opruimen

Eind vorig jaar werd in Leeuwarden een symposium gehouden over de toekomst van de Collectie Nederland. Een actueel thema want de museale collecties worden alsmaar groter. Ze worden zo groot dat inmiddels ook wel eens gesproken wordt van onbeheersbaar erfgoed. Socioloog Paul Schnabel, toen nog directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP), was in Leeuwarden een van de sprekers.

Prins Frederik Hendrik bij de inname van 's Hertogenbosch

Boekbesprekingen·Tachtigjarige Oorlog

Opstand en oorlog in de Republiek

Het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH) vatte tien jaar geleden het plan op om een serie uit te brengen over de Nederlands krijgsgeschiedenis. Bij Boom Uitgevers is in 2013 deel 1 verschenen, dat de militaire en strategische aspecten van de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) onder de loep neemt. Het is een prachtig boek geworden.

Boekbesprekingen·Nederlands-Indië

De laatste eeuw van Indië

In maart 1994 verscheen De laatste eeuw van Indië van wijlen J.A.A. van Doorn voor het eerst. Na een herdruk in 1995 verschijnt in mei 2013 een derde druk. Dat is volkomen terecht, want dit is een prettig en goed leesbaar boek over de geschiedenis van Nederlands-Indië.

Mijn God, waarom hebt Gij ons niet verlaten? - Channa Kalmann

Boekbesprekingen·Tweede Wereldoorlog

Ook Übermenschen krijgen diarree: Absurdisme in de Holocaustliteratuur

Lachen om de Holocaust, mag dat eigenlijk wel? Deze vraag stelt literatuurwetenschapper Channa Kalmann in het boek Mijn God, waarom hebt Gij ons niet verlaten?, dat gaat over humor (of het ontbreken daarvan) in de Holocaustliteratuur. Aan de hand van tien schrijvers analyseert Kalmann hoe de literaire wereld in de naoorlogse periode schreef over de madsavernietiging van de Joden: met

Boekbesprekingen·Politieke geschiedenis·Tweede Wereldoorlog

Oorlogskinderjaren van een ‘fascistenkind’

Historicus Jan Best schreef een klein boekje over zijn ‘oorlogskinderjaren’. Eigenlijk was het de bedoeling dat zijn vrouw Nanny, een bekend auteur van onder meer reisboeken, dit boek zou schrijven. Zij vroeg haar man aantekeningen te maken over zijn jeugd voor zijn twintigste levensjaar toen bij hem prostaatkanker was geconstateerd. Enkele maanden later bleek echter dat Nanny zelf alvleesklierkanker had.

Boekbesprekingen·Koningshuis·Nederlands-Indië

Bernhard: de prins die naar Indië zou komen

‘Een ‘schavuit’ werd hij wel genoemd. En ‘met de dames ging hij niet altijd even netjes om. Maar hij stond altijd voor zijn jongens’. Met die wervende tekst werd onlangs het boek In het spoor van Bernhard geïntroduceerd. Daar werd suggestief aan toegevoegd:

Boekbesprekingen·Rusland

De Goelag Archipel: een hard gelag

Ons beeld van de Sovjet-Unie is, vergeleken met nazi-Duitsland, vaak een beetje lacherig: wodka, luiheid en armoede typeren de Rus. De hamer en sikkel roepen minder afkeer op dan het hakenkruis. En een concentratiekamp is in de westerse beeldvorming veel afschrikwekkender dan de Goelag. Maar in hoeverre kloppen dit soort stereotypes? Historica Anne Applebaum beantwoordt deze vraag overtuigend.

Boekbesprekingen·Eerste Wereldoorlog·Tweede Wereldoorlog

Jodin schoot SS-officier dood in Auschwitz

Dit boek maakt op een anekdotische manier duidelijk hoe gruwelijk de situatie in de kampen Auschwitz en Birkenau was.

Boekbesprekingen·Eerste Wereldoorlog·Luchtvaartgeschiedenis

Het gebaar van Georges Guynemer

De Eerste Wereldoorlog wordt vaak gezien als een echte loopgravenoorlog. Dat dit beeld is ontstaan is te begrijpen, maar de Eerste Wereldoorlog was ook de oorlog waarbij het vliegtuig voor het eerst als wapen werd ingezet. In het onlangs verschenen boek Luchthelden van de Eerste Wereldoorlog staat deze eerste luchtoorlog centraal.

Palast der Republik in Oost-Berlijn, 1976 – Foto: CC

Boekbesprekingen·DDR·Duitsland

Getroebleerde jeugdjaren in de DDR

Met handboeien om en bewaakt door vier Stasi-medewerkers met machinepistolen werd Stefan Herbrich in 1981 afgevoerd naar de rechtbank in Leipzig. Hoewel hij behandeld werd als een zware crimineel was zijn enige misdaad dat hij het had aangedurfd de draak te steken met de politiek van de Socialistische Eenheidspartij Duitsland (SED).

Adolf Hitler·Boekbesprekingen·Eerste Wereldoorlog·Tweede Wereldoorlog

Hoe Joodse geleerden Hitlers ondergang inluidden

“Hitler is mijn beste vriend. Hij schudt aan de boom en ik raap de appels op.” Deze uitlating werd gedaan door de directeur van het Institute of Fine Arts in New York. De appels waren de Europese kunsthistorici en archeologen, veelal van Joodse afkomst, die na de machtsovername door Hitler naar de Verenigde Staten emigreerden en daar colleges gaven over

Boekbesprekingen·Middeleeuwen

Armenzorg in de ‘lange zestiende eeuw’

Solidariteit tussen rijk en arm was in de Middeleeuwen, net als tegenwoordig, geen vanzelfsprekende zaak.

Luidsprekerwagen van het NSKK in het door de Duitsers bezette Posen (Poznań), oktober 1939

Boekbesprekingen·Tweede Wereldoorlog

Het NSKK, van motorclub tot militaire organisatie

Velen hebben wellicht nog nooit van het Nationalsozialistische Kraftfahrkorps (NSKK) gehoord. Volgens auteur Alex Dekker is dat ook niet zo vreemd, omdat het een ondergesneeuwd thema is in de geschiedschrijving over de Tweede Wereldoorlog. Met Ook gij behoort bij ons wil hij deze leemte vullen.

Boekbesprekingen·Dieren·Tweede Wereldoorlog

Poes was leven niet zeker in oorlog

Ook voor poezen was de Tweede Wereldoorlog een hoogst onzekere periode. Ze stonden aan een intensieve vervolging en honger bloot. Misschien wel de helft van de populatie heeft het niet overleefd. Dat wordt duidelijk in ‘Poes in verdrukking en verzet, 1940-1945’ van Parool-journalist Paul Arnoldussen, die intensief studie maakte van het leven van de kat in oorlogstijd.

Boekbesprekingen·Luchtvaartgeschiedenis·Nederlands-Indië

Operaties in het luchtruim boven Nieuw Guinea 1951-1962

“Boven de boerenkool” is het officiële vervolg van Bart M. Rijnhout op Wachters boven het stenen tijdperk uit 2011. Eerder was aangekondigd dat dit boek de titel Wachters boven het stenen tijdperk II mee zou krijgen, maar klaarblijkelijk heeft de auteur zich bedacht. Deze twee boeken werden vooraf gegaan door Kruisvaarders van de archipel, dat de Consolidated PBY vliegboot, ook

Achttiende-eeuwse editie van 'De bello Gallico'

Boekbesprekingen·Geschiedenisboeken·Romeinse Rijk

Caesar tegen de Oude Belgen

Tussen 58 en 51 voor Christus veroverde Julius Caesar Gallië, waaronder ook Noord-Frankrijk en het huidige België. De overwinning op de Belgen behaalde Caesar tussen maart en juni 57 voor Christus. Het is deze invasie die centraal staat in het gedetailleerde boek Caesar tegen de Oude Belgen. Deel 1: de invasie van de sociaal agogisch werker Armand Sermon. Centraal staat