Artikelen over de Middeleeuwen, de periode tussen de oudheid en de vroegmoderne tijd. Als startpunt van dit tijdperk wordt vaak de val van het West-Romeinse Rijk in de vijfde eeuw gehanteerd en als eindpunt de ontdekking van de 'Nieuwe Wereld' door Columbus in 1492. Onterecht wordt ook vaak gesproken van de 'duistere' of 'donkere middeleeuwen'.
De beeldvorming over de Middeleeuwen is vaak weinig positief. Over het algemeen worden de jaren 500-1500 nog steeds gezien als een donkere tijd van oorlogen en pest, achterlijkheid, stilstand, religieus fanatisme en ander ongemak.
De Universiteiten van Amsterdam, Nijmegen en Utrecht organiseren ieder jaar een symposium over actueel onderzoek in de middeleeuwse kunst en architectuur.
In totaal zijn er al vierhonderd skeletten blootgelegd. Verwacht wordt dat er nog zeker duizend skeletten onder de grond liggen. Het bestaan van een middeleeuwse begraafplaats op deze locatie was bekend, maar de historici en archeologen zijn wel verrast door de omvang.
Begin jaren negentig werd bij baggerwerkzaamheden in Hoorn een bronzen gebalde vuist gevonden. Heel veel aandacht werd er niet aan het voorwerp geschonken. Het voorwerp deed jarenlang dienst als sierobject. Pas zeer recent kreeg de eigenaar te horen dat hij een zeer zeldzame vijftiende-eeuwse gerechtshand in bezit heeft.
Dit gezegde wordt in verband gebracht met de laat-middeleeuwse mode van de snavel of toetschoenen, die toen als voornaam golden. Aan de hand van de lengte van de schoenpunten kon men zelfs de rang van de drager bepalen.
Bij Museum Catharijneconvent in Utrecht wordt vanaf 10 april een collectie middeleeuws textiel tentoongesteld. Bijzonder want deze objecten zijn vanwege de kwetsbaarheid zelden of nooit te zien.
Onder de falie verstond men in de Middeleeuwen een soort regenmantel, die vrouwen omsloegen om hun kleren te beschermen tegen de grilligheden van het klimaat. Het was een geplooide zwarte mantel met een grote kap.
Op slechts 19-jarige leeftijd vond Jeanne d’Arc (1412-1431) de dood op de brandstapel, in 1431 in het Franse Rouen. Ondanks haar korte leven slaagde ze erin een van de beroemdste Franse vrouwen ooit te worden.
Dit liedboek is rond 980 gemaakt. De omslag is echter wat jonger. Die dateert uit de vijftiende eeuw. Het zeldzame boek wordt te koop aangeboden door de Parijse kunsthandel 'Les Enluminures'.
In de jaren dertig van de vorige eeuw verkocht een Joodse handelaar een groot deel van de zogenaamde Welfenschat aan de nazi’s. Volgens erfgenamen van de handelaar werd destijds echter veel te weinig voor de middeleeuwse kerkschat betaald.
Maandag is het exact 600 jaar geleden dat de monnik Helmich de Lewe de laatste hand legde aan het beroemde gebedenboek van hertogin Maria van Gelre. Het wordt beschouwd als de grootste kunstschat uit middeleeuws Gelderland, maar het boek kan niet onderzocht worden omdat het dringend gerestaureerd moet worden.
Al in de Middeleeuwen werd elk aandenken dat herinnerde aan een heilige met uiterste zorg en verering omringd. Om precies dezelfde reden als nu: het idee dat er iets van de gewaardeerde persoon in dat souvenir, dat aandenken is terechtgekomen waardoor het magische krachten zou hebben.
Het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) heeft een groot deel van het archief van de Raad en Leenhof van Brabant, een van de belangrijkste archieven bij historisch onderzoek in Brabant tot 1811, online toegankelijk gemaakt.
Bij mijn weten is tijdens de colleges over de Middeleeuwen van de opleiding Geschiedenis die ik rond de millenniumwisseling volgde, de naam van Barbara Tuchman nooit gevallen. Een gemis.
Het woord 'beurs' is geboren in de Vlaamse stad Brugge, vernoemd naar een familie in die plaats en verspreidt zich rond rond 1475 razendsnel over Europa.
![Guillaume de Lorris en Jean de Meun, Le roman de la rose. Handschrift op perkament. Frankrijk, omstreeks 1370. [10 B 29]](https://historiek.net/wp-content/uploads-phistor1/2015/04/MMW_10B29_001R@-773x1024.jpg)
