'De voornaamste verdienste van de bundel is dat deze aantoont dat oude gewoonten en begrenzingen bij de geschiedschrijving – zowel in Nederland als Indonesië – moeten en ook kúnnen worden doorbroken.'
Op 9 maart is het precies 400 jaar geleden dat eenentwintig mannen, waaronder tien Engelsen, op last van een geïmproviseerd VOC-tribunaal werden onthoofd. De mannen zouden zich schuldig hebben gemaakt aan een complot tegen de Nederlanders.
De Indonesische onafhankelijkheidsoorlog (1945-1950) was voor zowel Nederland als Indonesië een historisch tijdperk van groot belang. Zouden Indonesische historici daarover anders schrijven dan hun Nederlandse vakgenoten? Geïnteresseerden kunnen nu zelf de proef op de som nemen.
In oktober 1740 voltrok zich in Batavia een drama. Als reactie op een Chinese volksopstand tegen het VOC-bestuur richtten de Europese burgers van de stad samen met de matrozen van de vloot een enorme slachting aan.
Zevenenveertig jaar na de val van Saigon, ben ik op de site van het tunnelcomplex van Củ Chi, een stelsel van driehonderd kilometer met de hand gegraven gangen, een relict uit de Vietnamoorlog. Een ‘must see’ op een vijftigtal kilometer van Ho Chi Minhstad.
De geschiedenis van Nederlands-Indië en Indonesië moet een prominentere plek krijgen in het onderwijs. Ook pleit een adviescommissie voor de invoering van een landelijke themaweek over de koloniale geschiedenis van Nederland.
In India was de invloed van Mahatma Gandhi enorm. Hij agendeerde, mobiliseerde en normeerde. Hij inspireerde miljoenen. Maar er was ook kritiek. Sommige hindoes ergerden zich aan het feit dat Gandhi compromisloos opkwam voor de ‘outcasts’, de geminachte ‘kastelozen’. Anderen vonden die kritiek juist niet radicaal genoeg...
Wat houdt mensen in de moeilijkste oorlogsomstandigheden op de been? In De kampschilders zoekt veelgeprezen schrijver Jan Brokken naar antwoorden op deze vraag. Centraal in zijn boek staan de persoonlijke verhalen van Nederlanders die tijdens de Tweede Wereldoorlog in Japanse gevangenkampen werden vastgehouden.
Het begrip ‘geweldloosheid’ is terug te vinden in alle Indische religies, maar Gandhi deed iets nieuws. Hij vond het middel niet alleen toepasbaar op het individu, maar ook op het sociaal-politieke domein. Dat was voor het eerst in de geschiedenis. Het bijzondere daarbij was dat de tegenstander niet als een ‘vijand’ werd gezien, maar als iemand die een gelijk belang