Voor de Eerste Wereldoorlog woonde 13 procent van de Europeanen in het Habsburgse rijk.
De Venetiaanse ambassadeur Cavalli schreef naar zijn stadsbestuur: ‘Er is geen man, hoe armzalig van geboorte en hoe lui ook, die hier niet kan rijk worden van de handel’.
In 1520/21 – 500 jaar geleden dus – drentelde Albrecht Dürer (1471-1528) door onze contreien. De Duitse kunstenaar combineerde een ‘zakenreis’ met nieuwe ontdekkingen, nieuwe ontmoetingen die zijn werk beïnvloedden. Tijdens die laatste grote reis hield de Renaissance-artiest dagboeknotities bij en maakte hij verbluffende schetsen.
Bespreking van het tweede deel van Yuval Noah Harari's graphic novel over de geschiedenis van de mens, getiteld 'De pijlers van de beschaving'.
Weinig conjunctuurgevoelig leek de reputatie van de in 2001 bij een auto ongeluk overleden Duitse schrijver en hoogleraar literatuur W.G. Sebald, die bekendheid verwierf met een relatief klein oeuvre. Recentelijk verscheen de publicatie van Carole Angier, de eerste volledige biografie over werk en leven van de destijds Nobelprijswaardig geachte auteur.
Zijderupsen zijn niet de eerste dieren waar je aan denkt in combinatie met het Derde Rijk. Eerder zul je Hitlers Duitsland associëren met Duitse herders. Dit hondenras was immers de favoriet van de Duitse dictator. Hij en zijn hond Blondi waren tijdens de oorlogsjaren onafscheidelijk.
Operatie Pedestal was een cruciale hulpmissie die uitgroeide tot een epische, bloedige zeeslag en een cruciaal moment in de Tweede Wereldoorlog. In 1942 had de Luftwaffe Malta in een wurggreep. In de maanden april en mei lieten ze in de hele Blitz meer bommen op het eiland vallen dan op Londen.
In de twaalfde en dertiende eeuw verrezen in het rijke Friese Noorden (Friesland en de Groningse Ommelanden) in korte tijd talloze stenen kerkjes. Ze vormen tegenwoordig een monumentale romanogotische erfenis uit de Middeleeuwen en staan er nog steeds patent bij.
Op haar zeventiende antwoordde Máxima Zorreguieta in het jaarboek van haar school op de vraag welke ambities ze had: ‘Te veel om op te noemen.’ Máxima was uitermate streberig. Ze wilde hoe dan ook de top bereiken.
Geboren in 1963 hoort Jan Konst bij de zogenaamde ‘verloren generatie’ (1955-1965), het label dat sociologen bedachten voor de lichting jongeren voor wie rond 1980 de werkloosheid wachtte. In die jaren van bovendien oplopende spanningen tussen Oost en West en angst voor een kernoorlog kreeg het doemdenken vleugels.
‘Ik heb gehoord dat er lieden zijn die niets om kaarten geven,’ schreef Robert Louis Stevenson ooit en hij voegde er aan toe ‘maar ik kan het nauwelijks geloven’. Wie 'De geschiedenis van België in 100 oude kaarten' leest én bekijkt zal alvast tot dezelfde conclusie komen als de auteur van Schateiland.
Hoewel maar weinig bronnen zijn overgeleverd uit de vroege Middeleeuwen (pakweg 500 tot 1000 na Chr.), vormt deze periode toch geen dode hoek in de achteruitkijkspiegel van de Nederlandse geschiedschrijving. Dat is voor een flink deel te danken aan Luit van der Tuuk.
Toen de onafhankelijkheid van de Kerkelijke Staat van paus Pius IX werd bedreigd door Italiaanse troepen van koning Victor Emanuel II en een legertje nationalisten onder leiding van Giuseppe Garibaldi, riep de paus vrijwilligers op om de staat te helpen verdedigen. Opmerkelijk genoeg reageerden vooral Nederlandse katholieke jongemannen.
De afschaffing van de slavernij laat zich tot een viertal factoren terugvoeren, aldus de historicus Dirk J. Tang. Allereerst was de Engelse druk op het in 1813 weer zelfstandig geworden Koninkrijk Nederland van groot belang. Al in 1807/08 voerden de Britten een verbod in op slavenhandel. Dat verbod nam de opportunistische koning Willem I, die zeer afhankelijk was van Londen,
In ‘De oppasser’ schrijft Van Tol afwisselend over zijn eigen ervaringen in Artis en over die van enkele inspirerende collega’s die een grote invloed hadden op ontwikkelingen in de dierentuin, de zoölogie en natuureducatie in Nederland. Ook wordt door hem ingegaan op de ontstaansgeschiedenis van Artis. Het was in 1838 toen de sociëteit Natura Artis Magistra werd opgericht.
In de zomer van 2020 deed het instituut voor internationale betrekkingen Clingendael onderzoek naar het Russisch imago in Nederland. Het ging te rade bij 23.000 landgenoten. Hieruit kwam naar voren dat 35 procent van de ondervraagden de Russen nog steeds als een bedreiging ziet, ook al is het communisme vervangen door de heerschappij van de alleen op papier democratische Vladimir
Gekrenkte trots en gestileerd verdriet dus als drijfveren. In zijn wraak- en liefdesepos ‘de Goddelijke Komedie’ blikt de oudere Dante terug op zijn leven, zijn inzichten en zijn geloof. En passant staat hij zijn vele al dan niet postume vijanden nog eens pijnlijk op de tenen en geeft hij zijn vrienden een aai over de bol.
Met 'De meteoriet en het middagdutje' van Maarten Asscher krijgen de prachtige fotosyntheses van Rudy Kousbroek een waardig vervolg. Ook Asscher vormt door middel van rijke associaties, kennis en taalvermogen merkwaardige foto’s om tot inspirerende essays.
Dat boeken ingebonden in mensenhuid net in de negentiende eeuw hun intrede deden, hoeft niet te verbazen. Door de industrialisering en de plattelandsvlucht (omstreeks 1850 stak de stedelijke bevolking in Groot-Brittannië voor het eerst de bevolking op het platteland in omvang voorbij) dwaalden in de stedelijke kernen omvangrijke mensenmassa’s rond – zonder naam, schijnbaar zonder achtergrond en veelal zonder sociaal
In ‘De Romeinse heerbaan: de oudste weg door de Lage Landen’ breekt historicus Robert Nouwen een lans voor de bescherming van wat hij de oudste weg door de Lage Landen noemt. Van de Noord-Franse kuststad Boulogne-sur-Mer naar de Rijnstad Keulen liep vroeger een Romeinse heerbaan die een sleutelrol speelde in het noorden van het Romeinse Rijk.
Halverwege de vijftiende eeuw werd gezegd dat alle wijsheid van de wereld in Vespasiano da Bisticci’s boekwinkel in Florence te vinden zou zijn. Daar werden prachtige manuscripten voor de Europese elite geproduceerd en belangrijke werken uit de klassieke oudheid herontdekt en verspreid. De winkel trok de grootste denkers van de stad aan.
