Over de dekolonisatie-oorlog lezen we in Nederland vrijwel alleen publicaties die de zaken benaderen vanuit Nederlands perspectief. Dat vertrekpunt is op zichzelf wel begrijpelijk. De allereerste vraag bij zulke ingrijpende gebeurtenissen is immers wat ‘we’ hebben gedaan en hoe dan. Maar als het daarbij blijft, ontstaat een eenzijdig beeld.
De rol van rivieren in de menselijke geschiedenis kan nauwelijks worden overschat. En een van de meest historische rivieren van onze planeet is zonder twijfel de Nijl.
Voor de dagboeken van Constantijn Huygens junior hadden vorige generaties historici niet veel waardering. De een vond ze ‘ranzig’, een ander schreef dat deze zoon ‘niet in de schaduw kon staan van zijn veelgeprezen vader’.
In 1894 legde de vijfentwintigjarige Belgische luitenant Adrien de Gerlache een gewaagd plan voor aan de Société Royale Belge de Geógraphie in Brussel. Hij wilde in de voetsporen treden van de fictieve ‘kapitein Nemo’ en onder Belgische vlag een ontdekkingsreis op poten zetten, op zoek naar de geomagnetische zuidpool.
Tientallen jaren lang hebben Nederlandse autoriteiten hun uiterste best gedaan oorlogsmisdaden van Nederlandse kant in Indonesië te ontkennen, te bagatelliseren en onbestraft te laten. Daarbij werd geregeld stiekem gedaan en vaak de doofpot als instrument gebruikt.
Parijs dankt haar steedse allure aan een facelift in het midden van de negentiende eeuw. Keizer Napoleon III en prefect Haussmann ploegden toen het middeleeuwse straatbeeld om. Zij creëerden een nieuwe stad met brede lanen, parken, moderne voorzieningen en grootse gebouwen.
Na eeuwenlange verdeeldheid sloegen zes landen in Europa de handen in elkaar. Grenzen vervaagden en slagbomen verdwenen. Het continent werd verenigd door instellingen op te richten en verdragen te sluiten.
Howard French is van mening dat het herstellen van de ware plaats van Afrika in de wereldgeschiedenis en de actualiteit een stap is in de strijd tegen de racistische “vermindering, trivialisering en uitwissing” van Afrikanen uit de wereldgeschiedenis.
De Indonesische onafhankelijkheidsstrijd (1945-1950) stelde de Nederlandse krijgsmacht voor onverwachte en grote problemen. Militair-theoretisch werd geen afdoende oplossing gevonden. In de praktijk leidde dat tot opvoering van het geweldsniveau, waarbij de strijdkrachten bereid waren veel Indonesische burgerdoden op de koop toe te nemen.
Politiek interesseerde botanicus Hendrik Uittien niet, totdat de opkomst van het nazisme hem zijn ogen opende. Hij kon zich niet langer afzijdig houden en kwam in verzet.
Als na 1945 iemand onwelgevallige ideeën of gedrag vertoont wordt hij ‘fascist’ genoemd en daarmee effectief onschadelijk gemaakt, want wie wil er nu iets te maken hebben met het fascisme? De werkelijkheid is natuurlijk niet zo simpel.
Naar schatting waren rond het midden van de negentiende eeuw ongeveer honderdduizend vrouwen in Parijs werkzaam in de prostitutie.
Is het Noord-Atlantisch Bondgenootschap berekend op zijn taak of is de alliantie ‘hersendood’, zoals Macron in 2019 beweerde? Hoe versleten is de NAVO, hoe bij de tijd?
Waren de jaren vijftig saai, sloom en duf? Dat beeld bestaat wel, maar meerdere historici hebben het al bijgesteld.
In een markante villa in het Gelderse Velp opende Herman Hegger in 1962 een opvangcentrum voor priesters die hun klooster hadden verlaten.
Racisme is een groot sociaal probleem, maar de wortel ervan, het ras, is biologisch.
In 1930 kondigden ‘De Telegraaf’ en de ‘Nieuwe Rotterdamsche Courant’ de ondergang van het Algemeen Beschaafd Nederlands aan. Toch communiceren tegenwoordig meer dan 24 miljoen mensen in het Nederlands.
"Henri Van Herwegen is dood, ik zou niet weten wie het is. Het is een snotneusnaam, een naam die niets betekent en waarmee je zeker niet opgewekt het leven binnenstapt."
In 2001 verwierf Els Borst internationale bekendheid toen Nederland als eerste land ter wereld een ‘euthanasiewet’ invoerde.
Wat lazen negentiende-eeuwers? Waar haalden ze hun boeken vandaan en wie waren hun favoriete auteurs?
“De pogroms van 1918-1921 hadden geweld tegen Joden al aanvaardbaar gemaakt, als reactie op de excessen van het bolsjewisme.”