Dark
Light

Jan J.B. Kuipers

Jan J.B. Kuipers (1953) publiceerde meer dan 80 boeken over veelal historische onderwerpen. Hij won verschillende prijzen en was stadsdichter van Middelburg. Bij Walburg Pers verschenen o.m. boeken over de Beeldenstorm, de VOC, de Franse tijd, de Hanze en tegenculturen in de twintigste eeuw.
Hoes van The Zodiac (1967), een op astrologie gebaseerd album dat aanhaakte bij de tegencultuur.

Een Universele Beschaving onder handbereik?

Het eerste kwart van de eenentwintigste eeuw stond tot dusver bol van oorlog, conflicten, klimaat- en milieuproblemen en zelfs een pandemie. Het biedt een bitter contrast met de rooskleurige toekomstdromen die in de jaren 1960 begonnen te circuleren. De Aquariustijd tijd stond op aanbreken: een New Age die het versleten Vissentijdperk van de afgelopen tweeduizend jaar zou opvolgen.
11 minuten leestijd
Het komende anarchistische paradijs volgens Paul Signac: ‘Au temps d’harmonie’ (1893-1895).

De voorgeschiedenis van het proletarisch winkelen

De Nederlandse arbeidersbeweging beleefde in de jaren 1890 een scheiding der geesten tussen enerzijds de revolutionaire socialisten en anarchisten, en anderzijds de parlementairen. De anarchisten hadden een recept voor onmiddellijke lotsverbetering: ‘neemt en eet’. Deze ideeën leefden voort tot in onze tijd als ‘proletarisch winkelen’.
8 minuten leestijd
Noorse zelfspot: woeste Vikingen, klaar voor de aanval. Arkeologisk museum i Stavanger, foto H.M.D. Dekker; afb. uit Vikingen.

Confrontaties van mentaliteit en religie in de Vikingtijd

‘Nooit eerder is zulke wreedheid in Brittannië gezien,’ schreef Karel de Grote’s hofgeleerde Alcuinus, naar aanleiding van de bloedige Vikingaanval op het klooster van Lindisfarne aan de Engelse noordoostkust in 793. Alhoewel de Vikingperiode in de Lage Landen pas echt aanving in 810, toen een grote Deense vloot aan de Friese kusten verscheen, heeft deze kreet ook in de Nederlandse
13 minuten leestijd
Gewelfschildering met Sint-Olof, Sint-Gertrudis en het wapen van de plaatselijke Bergenvaarders in de Lebuinuskerk, Deventer. | Foto H.M.D. Dekker.

Hanzecultuur – Baksteen en koopmanstrots

handelsstromen op de Oost- en Noordzee en aanpalende wateren, en rekte haar bestaan nadien nog eeuwen. De materiële en immateriële cultuur van het uitgestrekte Hanzenetwerk putte uit talloze bronnen. Ondanks die verscheidenheid was er toch stilistische verwantschap en sterke wisselwerking te ontwaren, te vergelijken met de tegenwoordigheid van het Middelnederduits als communicatiemiddel vrijwel overal in het netwerk.
7 minuten leestijd
Zoutpakhuizen in Lübeck (foto Kurt Hielscher, 1925)

De omgang met het Hanzeverleden

Zoals Karel de Grote wel ‘de vader van Europa’ is genoemd, zou de Hanze een voorloper van de Europese Economische Gemeenschap respectievelijk Europese Unie zijn geweest. Het zijn vergelijkingen die vooral betrekking hebben op de tijdgeest waaraan ze ontsproten.
5 minuten leestijd
Willem van Oranje met het in 1574 verstrekte stadsrecht aan Arnemuiden. Daniël van den Queborn, 1588; museum Arnemuiden.

Willem leeft! – ‘Sfinx’ Oranje blijft belangstelling wekken

Onlangs hield ik een lezing over de Staats-Spaanse Linies, het complex van vestingsteden, linies en fortificaties in Zeeuws-Vlaanderen en aanpalend België. Daarbij kwam in de wandelgangen ook mijn onlangs verschenen boek Willem van Oranje. Prins in Opstand ter sprake. Eén bezoeker zei over Oranje: ‘Een vreselijk overschatte figuur.’ Hij legde de nodige emotie in zijn verklaring en keek mij bijna
5 minuten leestijd

Gratis nieuwsbrief

Meld u aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief (51.323 actieve abonnees)


Donateurs ondersteunen ons project en dragen direct bij aan de uitbreiding van ons archief.

Meer informatie

×