De stad Groningen liep tijdens de Tweede Wereldoorlog nauwelijks oorlogsschade op. Tot april 1945. Zo’n zevenduizend Duitsers besloten zich toen te verschansen in de stad. Ze boden er hevig weerstand tegen de oprukkende Canadezen.
Tijdens de slag om Groningen namen de Canadezen het op tegen ongeveer zevenduizend Duitsers, een samenraapsel van onder meer parachutisten, luchtmachtsoldaten, SS’ers, soldaten van de Kriegsmarine en leden van de Hitlerjugend. De Canadezen namen als eerst het oosten van de stad onder vuur, om zo te voorkomen dat de Duitsers zich konden terugtrekken naar Delfzijl. De oprukkende Canadezen kregen te maken met een groot aantal sluipschutters waardoor de stad voor een groot deel huis voor huis veroverd moest worden. Ook ondergrondse leden van de Binnenlandse Strijdkrachten namen deel aan de bevrijding van de stad.
In de nacht van 13 op 14 april werd strijd geleverd bij de Parkbrug. De Canadezen wilden deze belangrijk brug veroveren om zo snel toegang te krijgen tot het centrum. Veel andere bruggen waren door de Duitsers onklaar gemaakt. Ondanks twee pogingen slaagden de Canadezen er niet in de brug in te nemen. Om de belangrijke brug toch in bezit te krijgen, staken twee compagnieën in bootjes het Hoornsediep over. Ze slaagden er vervolgens met versterkingen in de Parkbrug alsnog in te nemen. Via de brug konden vervolgens meer mannen oprukken naar het centrum. Vanwege vijandelijk vuur en omdat in bewoond gebied moest worden gevochten, verliep die opmars hierna nog vrij langzaam.
Overgave
Door de hevige beschietingen braken tijdens de Slag om Groningen een groot aantal branden uit. Aanzienlijke delen van de Grote Markt, Waagstraat, Guldenstraat en de Oude Ebbingestraat gingen in vlammen op.
Op 16 april 1945 gaven de Duitsers zich uiteindelijk over. Dit had onder meer te maken met het feit dat de munitie vrijwel op was. Bij de slag waren zo’n 130 Duitse en ruim 40 Canadese soldaten om het leven gekomen. Daarnaast sneuvelden er 106 burgers.
Gevolgen
Voor het aanzien van de stad hadden de gevechten grote gevolgen. In totaal werden ongeveer 270 gebouwen verwoest of beschadigd. De stadsbestuurders besloten niet tot herstel over te gaan, maar plannen voor nieuwbouw te laten maken. De Grote Markt werd een onduidelijker afgebakend plein doordat aan de westkant twee straten waren verdwenen en de noordwand werd doorbroken door twee brede toegangswegen. In de oude situatie was sprake geweest van een aaneengesloten huizenwand met twee smalle toegangen.
Boek: Groningen 40-45
