Op de dag dat volgens de geschiedenisboeken Caesar werd vermoord (44 v.Chr.), hebben archeologen van de Vrije Universiteit Amsterdam en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) vandaag in het Limburgs Museum te Venlo twee onlangs opgegraven historische muntschatten gepresenteerd.
De vondst is volgens onderzoekers onder meer interessant omdat aan de hand hiervan beter onderbouwd kan worden dat Caesars eigen beschrijvingen van door hem toegepast massageweld in de Limburgse Maasstreek, vrij letterlijk mogen worden genomen.
Regenboogschotels
Hobby-archeologen ontdekten de vondsten op twee verschillende locaties in de gemeente Sittard-Geleen en meldden deze aan professionele archeologen. Zij organiseerden vervolgens eind 2018 een opgraving onder leiding van VU-archeoloog Nico Roymans en Jos Bazelmans, hoofd archeologie van de RCE.
Concreet gaat het om twee kleine muntschatten van zilveren ‘regenboogschotels’, een munttype dat in de Maasstreek circuleerde in het midden van de eerste eeuw voor Christus. De vondsten zouden door mensen van plaatselijke stammen, de Eburonen, zijn begraven in de jaren 50 v.Chr., hoogstwaarschijnlijk met de bedoeling ze weer op te graven wanneer ze de aanvallen van de Romeinen zouden overleven. De onderzoekers:
“Keltische muntschatten zijn niet uniek in deze regio. Het wetenschappelijke belang van de nieuwe vondsten is dat zij aantonen dat in deze periode sprake is van een duidelijk hoogtepunt in de begraving van schatten. Deze piek kan op overtuigende wijze in de jaren 50 v.Chr. worden geplaatst.”
Genocide
“De goud- en zilverschatten uit deze periode, en ook de meer dan 130 vindplaatsen van los aangetroffen goudstukken uit dezelfde regio, zijn de stille getuigen van deze dramatische fase uit de vroegste geschiedenis van Zuid-Nederland. We mogen hier denken aan in de grond verborgen rijkdom, bedoeld om later weer opgegraven te worden, maar dat werd verhinderd doordat grote delen van de bevolking het slachtoffer werd van de Romeinse wraakcampagnes.”
Het feit dat de muntschatten niet zijn gevonden in de omgeving van toenmalige bebouwing, duidt er op dat het niet gaat om munten die bijvoorbeeld in een heiligdom zijn geofferd of op het erf van een boerderij werden verloren. Het lijkt meer waarschijnlijk dat de eigenaren de munten bewust begroeven op een afgelegen plek, om ze later weer op te graven.
De twee muntschatten zijn vanaf dit weekend te zien in het Limburgs Museum in Venlo.
Ook interessant: De moord op Caesar
Boek: Caesar in de Lage Landen
Overzicht van boeken over het Romeinse Rijk
Enkele citaten uit Caesars De Bello Gallico, waarin de genocide wordt beschreven van de Eburonen door het Romeinse leger:
“Caesars intentie was (…) de Eburonen te omsingelen met een enorme legermacht, om hen vervolgens volledig van de aardbodem weg te vagen.(…) Elk deel van het Eburoonse gebied werd nu geplunderd.” BG 6.34-35 (53 v.Chr.)
“Caesar vertrok weer op strafexpeditie tegen de Eburonen. Hij had een groot aantal ruiters uit de naburige stammen bijeengebracht en stuurde die nu alle kanten op. Alle dorpen, alle boerderijen die men maar in het oog kreeg werden in brand gestoken. Het vee werd meegenomen en als buit afgevoerd. Het graan ging alleen al op aan de enorme menigte beesten en mensen.(…) Zelfs al hadden zich nog wat mensen kunnen schuilhouden, dan zouden ze na de aftocht van het leger onvermijdelijk de hongerdood sterven.” BG 6.43 (53 v.Chr.)
“Zelf vertrok Caesar om het gebied van Ambiorix te plunderen en verwoesten. (…) Naar alle kanten van Ambiorix’ gebied zond hij legioenen of hulptroepen. Alles werd uitgemoord, afgebrand of leeggeroofd en een groot aantal vijanden werd gedood of gevangen genomen.” BG 8.24-25 (51 v.Chr.)
