In opdracht van de regering werd in 2006 de Canon van Nederland samengesteld. Dit speciaal voor het geschiedenisonderwijs. Een speciale hiervoor ingestelde commissie bepaalde welke vijftig zaken Nederlanders “in elk geval zouden moeten weten van de geschiedenis en cultuur van Nederland”.
De canon van de commissie-Van Oostrom moest richting geven aan het geschiedenisonderwijs in het lager onderwijs en de eerste twee klassen van het voortgezet onderwijs. Scholen zijn echter niet verplicht zich aan de canon te houden. De canon bevat een serie belangrijke historische gebeurtenissen, personen, teksten, kunstwerken en voorwerpen uit de vaderlandse geschiedenis.
De Canon van Nederland
| Venster | Tijdvak | Omschrijving | |
|---|---|---|---|
| 1 | Hunebedden | ca. 3000 v.Chr. | Vroege landbouwers |
| 2 | De Romeinse limes | 47-ca. 400 | Op de grens van de Romeinse wereld |
| 3 | Willibrord | 658-739 | Verbreiding van het christendom |
| 4 | Karel de Grote | 742-814 | Keizer van het avondland |
| 5 | Hebban olla vogala | ca. 1100 | Het Nederlands op schrift |
| 6 | Floris V | 1254-1296 | Een Hollandse graaf en ontevreden edelen |
| 7 | De Hanze | 1356 – ca. 1450 | Handelssteden in de Lage Landen |
| 8 | Erasmus | 1469?-1536 | Een internationaal humanist |
| 9 | Karel V | 1500-1558 | De Nederlanden als bestuurlijke eenheid |
| 10 | De Beeldenstorm | 1566 | Godsdienststrijd |
| 11 | Willem van Oranje | 1533-1584 | Van rebelse edelman tot ‘vader des vaderlands’ |
| 12 | De Republiek | 1588-1795 | Een staatkundig unicum |
| 13 | De Verenigde Oostindische Compagnie | 1602-1799 | Overzeese expansie |
| 14 | De Beemster | 1612 | Nederland en het water |
| 15 | De grachtengordel | 1613-1662 | Stadsuitbreidingen in de zeventiende eeuw |
| 16 | Hugo de Groot | 1583-1645 | Pionier van het moderne volkenrecht |
| 17 | De Statenbijbel | 1637 | Het boek der boeken |
| 18 | Rembrandt | 1606?-1669 | De grote schilders |
| 19 | De Atlas Maior van Blaeu | 1662 | De wereld in kaart |
| 20 | Michiel de Ruyter | 1607-1676 | Zeehelden en de brede armslag van de Republiek |
| 21 | Christiaan Huygens | 1629-1695 | Wetenschap in de Gouden Eeuw |
| 22 | Spinoza | 1632-1677 | Op zoek naar de waarheid |
| 23 | Slavernij | ca. 1637-1863 | Mensenhandel en gedwongen arbeid in de Nieuwe Wereld |
| 24 | Buitenhuizen | 17e en 18e eeuw | Rijk wonen buiten de stad |
| 25 | Eise Eisinga | 1744-1828 | De Verlichting in Nederland |
| 26 | De patriotten | 1780-1795 | Crisis in de Republiek |
| 27 | Napoleon Bonaparte | 1769-1821 | De Franse tijd |
| 28 | Koning Willem I | 1772-1843 | Het koninkrijk van Nederland en België |
| 29 | De eerste spoorlijn | 1839 | De versnelling |
| 30 | De Grondwet | 1848 | De belangrijkste wet van een staat |
| 31 | Max Havelaar | 1860 | Aanklacht tegen wantoestanden in Indië |
| 32 | Verzet tegen kinderarbeid | 19e eeuw | De werkplaats uit, de school in |
| 33 | Vincent van Gogh | 1853-1890 | De moderne kunstenaar |
| 34 | Aletta Jacobs | 1854-1929 | Vrouwenemancipatie |
| 35 | De Eerste Wereldoorlog | 1914-1918 | Oorlog en neutraliteit |
| 36 | De Stijl | 1917-1931 | Revolutie in vormgeving |
| 37 | De crisisjaren | 1929-1940 | Samenleving in depressie |
| 38 | De Tweede Wereldoorlog | 1940-1945 | Bezetting en bevrijding |
| 39 | Anne Frank | 1929-1945 | Jodenvervolging |
| 40 | Indonesië | 1945-1949 | Een kolonie vecht zich vrij |
| 41 | Willem Drees | 1886-1988 | De verzorgingsstaat |
| 42 | De watersnood | 1 februari 1953 | De dreiging van het water |
| 43 | De televisie | vanaf 1948 | De doorbraak van een massamedium |
| 44 | Haven van Rotterdam | vanaf ca. 1880 | Poort naar de wereld |
| 45 | Annie M.G. Schmidt | 1911-1995 | Tegendraads in een burgerlijk land |
| 46 | Suriname en de Nederlandse Antillen | vanaf 1945 | Dekolonisatie van de West |
| 47 | Srebrenica | 1995 | De dilemma’s van vredeshandhaving |
| 48 | Veelkleurig Nederland | vanaf 1945 | De multiculturele maatschappij |
| 49 | De gasbel in Groningen | 1959-2030? | Een eindige schat |
| 50 | Europa | vanaf 1945 | Nederlanders en Europeanen |
Alle vensters in een boek:
De canon van Nederland
Onze geschiedenis in 50 thema’s
Alles wat je over Nederland moet weten in een notendop, met een voorwoord van Frits van Oostrom. Met bijdragen van Marita Mathijsen, Thomas von der Dunk, Ernst van de Wetering, Dorine Hermans, David Barnouw, Remmelt Daalder, Jan Bank, Flip de Kam en vele andere wetenschappers. Meer informatie & bestellen >>>
Canon in het Nederlands Openluchtmuseum
In een speciale ruimte van het Openluchtmuseum in Arnhem is vanaf september 2017 een digitale presentatie te vinden over de Canon van Nederland. Klik hier voor meer informatie