Wie Frankrijk bezoekt komt zijn naam geregeld tegen: Charles de Gaulle (1890-1970). Wie was deze man? Kort samengevat was hij generaal, leider van het Franse verzet in de Tweede Wereldoorlog en de eerste president van de Vijfde Republiek van Frankrijk.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog is De Gaulle daarom al actief in het leger. Hij dient in het Franse leger als luitenant en vecht onder meer aan het front bij Verdun. Hij raakt hij in 1916 echter zwaargewond en wordt hij gevangen genomen door de Duitser. De Gaulle zou tijdens zijn gevangenschap maar liefst vijf keer tevergeefs geprobeerd hebben te ontsnappen.
Na de oorlog wordt De Gaulle bekend als militair tacticus. Tijdens zijn gevangenschap was De Gaulle al begonnen met schrijven. In 1934 publiceert hij een belangrijk artikel genaamd Vers l’armee de metier waarin hij beschrijft hoe het leger van de toekomst er volgens hem uit moet zien. Hij bepleit hierin onder meer de oprichting van een professioneel gemotoriseerd leger om een mogelijke inval vanuit Duitsland mee te kunnen afslaan.
Tijdens de oorlog wordt Charles de Gaulle leider van het Franse vrije leger en in 1943 wordt hij voorzitter van het comité van Nationale Bevrijding. Als Frankrijk gedeeltelijk is bevrijd door de geallieerden keert Charles de Gaulle terug naar Frankrijk. Op 14 juni 1944 komt hij in Frankrijk aan en in augustus van dat jaar komt hij aan het hoofd van Franse troepen Parijs binnen. Hier wordt hij als held begroet en vestigt hij zijn regering.
De geallieerden hadden aanvankelijk het idee het bevrijde Frankijk gedeeltelijk zelf te besturen. Charles de Gaulle krijgt echter veel steun voor zijn regering, onder meer van het binnenlands verzet. Zijn regering wordt dan ook al snel erkend door de geallieerden.
De Gaulle komt echter nog een keer terug. In 1958 verkeert Frankrijk in crisis na een militaire opstand in Algerije. Volgens veel Fransen is Charles de Gaulle de enige persoon die een einde kan maken aan de crisis. Er komt een einde aan de Vierde Republiek van Frankrijk en De Gaulle vormt een nieuwe regering. Hijzelf wordt de eerste president van de Vijfde Republiek en stelt een grondwet op waarin de macht van de president wordt vergroot. Hoewel veel Fransen hadden verwacht dat De Gaulle de vrijheidsstrijd van de Algerijnen de kop in zou drukken, zette de nieuwe president een proces in gang dat moest leiden tot zelfbeschikking voor Algiers. In 1962 wordt Algiers, tijdens de akkoorden van Evian, uiteindelijk onafhankelijk.
Eerbetoon voor Charles de Gaulle
In Frankrijk herinnert nog veel aan Charles de Gaulle. De internationale luchthaven van Parijs is bijvoorbeeld naar hem vernoemd en ook een universiteit draagt zijn naam. Het grote Franse plein waar de beroemde Arc de Triomphe te vinden is, draagt eveneens de naam van deze oud-president van Frankrijk: Place Charles de Gaulle.
Biografie: De man die nee zei – Charles de Gaulle, 1890-1970
De speech van Charles de Gaulle op 18 juni 1940
Franse tekst:
Les chefs qui, depuis de nombreuses années, sont à la tête des armées françaises, ont formé un gouvernement. Ce gouvernement, alléguant la défaite de nos armées, s’est mis en rapport avec l’ennemi pour cesser le combat. Certes, nous avons été, nous sommes, submergés par la force mécanique, terrestre et aérienne, de l’ennemi.
Infiniment plus que leur nombre, ce sont les chars, les avions, la tactique des Allemands qui nous font reculer. Ce sont les chars, les avions, la tactique des Allemands qui ont surpris nos chefs au point de les amener là où ils en sont aujourd’hui. Mais le dernier mot est-il dit ? L’espérance doit-elle disparaître ? La défaite est-elle définitive? Non ! Croyez-moi, moi qui vous parle en connaissance de cause et vous dis que rien n’est perdu pour la France. Les mêmes moyens qui nous ont vaincus peuvent faire venir un jour la victoire.
Car la France n’est pas seule ! Elle n’est pas seule ! Elle n’est pas seule ! Elle a un vaste Empire derrière elle. Elle peut faire bloc avec l’Empire britannique qui tient la mer et continue la lutte. Elle peut, comme l’Angleterre, utiliser sans limites l’immense industrie des États-Unis.
Cette guerre n’est pas limitée au territoire malheureux de notre pays. Cette guerre n’est pas tranchée par la bataille de France. Cette guerre est une guerre mondiale. Toutes les fautes, tous les retards, toutes les souffrances, n’empêchent pas qu’il y a, dans l’univers, tous les moyens nécessaires pour écraser un jour nos ennemis. Foudroyés aujourd’hui par la force mécanique, nous pourrons vaincre dans l’avenir par une force mécanique supérieure. Le destin du monde est là.
Moi, Général de Gaulle, actuellement à Londres, j’invite les officiers et les soldats français qui se trouvent en territoire britannique ou qui viendraient à s’y trouver, avec leurs armes ou sans leurs armes, j’invite les ingénieurs et les ouvriers spécialistes des industries d’armement qui se trouvent en territoire britannique ou qui viendraient à s’y trouver, à se mettre en rapport avec moi.
Quoi qu’il arrive, la flamme de la résistance française ne doit pas s’éteindre et ne s’éteindra pas.
Demain, comme aujourd’hui, je parlerai à la Radio de Londres.
Engelse vertaling van de speech:
“The leaders who, for many years, were at the head of French armies, have formed a government. This government, alleging our armies to be undone, agreed with the enemy to stop fighting. Of course, we were subdued by the mechanical, ground and air forces of the enemy. Infinitely more than their number, it was the tanks, the airplanes, the tactics of the Germans which made us retreat. It was the tanks, the airplanes, the tactics of the Germans that surprised our leaders to the point to bring them there where they are today.
“But has the last word been said? Must hope disappear? Is defeat final? No!
“Believe me, I speak to you with full knowledge of the facts and tell you that nothing is lost for France. The same means that overcame us can bring us to a day of victory. For France is not alone! She is not alone! She is not alone! She has a vast Empire behind her. She can align with the British Empire that holds the sea and continues the fight. She can, like England, use without limit the immense industry of United States.
“This war is not limited to the unfortunate territory of our country. This war is not finished by the battle of France. This war is a world-wide war. All the faults, all the delays, all the suffering, do not prevent there to be, in the world, all the necessary means to one day crush our enemies. Vanquished today by mechanical force, we will be able to overcome in the future by a superior mechanical force.
“The destiny of the world is here. I, General de Gaulle, currently in London, invite the officers and the French soldiers who are located in British territory or who would come there, with their weapons or without their weapons, I invite the engineers and the special workers of armament industries who are located in British territory or who would come there, to put themselves in contact with me.
“Whatever happens, the flame of the French resistance not must not be extinguished and will not be extinguished. Tomorrow, as today, I will speak on Radio London.”
General Charles de Gaulle
