Er wordt door het kabinet-Rutte 200 miljoen bezuinigd op kunst en cultuur. Dit levert heel wat kritiek op. Zo werd er ‘geschreeuwd om cultuur’, was er een ‘mars der beschaving’ en kwamen duizenden mensen bijeen op het Malieveld om te protesteren tegen de bezuinigingen. Ondertussen worden in de culturele sector allerlei initiatieven ontplooid op het gebied van cultureel ondernemen. Bijvoorbeeld het BlockBusterfonds, dat woensdag gepresenteerd werd.
De BankGiro Loterij, het Prins Bernhard Cultuurfonds, het VSBfonds en de VandenEnde Foundation werken samen in het BlockBusterfonds. Het fonds gaat culturele instellingen financieel ondersteunen bij het organiseren van grote evenementen: blockbusters. Premier Rutte presenteerde het fonds.
“Kunst is een rechtse hobby”
Het BlockBusterfonds is een uitwerking van de Mandeville Lezing die Joop van den Ende vorig jaar hield aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Daarin stelde Van den Ende dat een investering van 100 miljoen euro voor blockbusters het Nederlandse bedrijfsleven 1,3 miljard euro aan extra inkomsten zou opleveren. Daarvan zou 650 miljoen naar de schatkist vloeien. “Kunst is geen linke hobby, maar eigenlijk zeer rechts”, aldus Van den Ende. Hij riep staatssecretaris Zijlstra in de lezing dan ook op om juist meer te investeren in cultuur en cultureel ondernemerschap. Van de 100 miljoen euro die de overheid zou moeten investeren in blockbusters, zou de helft naar marketing moeten gaan volgens Van den Ende: “…je moet duidelijk maken dat Nederland tentoonstellingen heeft die nergens anders ter wereld te zien zijn. In Hollywood bestaat altijd de helft van het budget uit marketing.”
Rol van de overheid
De extra investeringen in blockbusters – die volgens Van den Ende nodig zijn – komen niet vanuit de overheid, maar vanuit het nieuwe BlockBusterfonds. De overheid betaalt hier niet aan mee, maar maakt de werking van het fonds wel mede mogelijk. Bij Pauw en Witteman legde Van den Ende uit hoe dat zit. In gesprekken die Van den Ende voerde met Mark Rutte gaf de premier aan dat de overheid geen geld kan bijdragen, maar wel op andere manieren de plannen van Van den Ende wil ondersteunen.
Uiteindelijk heeft de overheid mogelijk gemaakt dat de BankGiro Loterij – die de grootste bijdrage levert – een verruiming kreeg van zijn vergunning. Rutte noemde het fonds “een belangrijk voorbeeld van cultureel ondernemerschap.” Overigens is Van den Ende bij Pauw en Witteman duidelijk over zijn standpunt ten opzichte van het huidige kunstbeleid: “Ik ben het nog steeds niet eens met het kunstbeleid van de regering.” Vooral de BTW-verhoging vindt hij “verschrikkelijk”. Maar volgens Van den Ende wordt dat in deze regeerperiode niet teruggedraaid. “Dus moeten we met creatieve oplossingen komen om hier mee om te gaan.”
Bijdragen van het nieuwe fonds
De BankGiro Loterij, het Prins Bernhard Cultuurfonds, het VSBfonds en de VandenEnde Foundation stellen de komende vijf jaar ieder jaarlijks 1,5 miljoen euro beschikbaar. In totaal kan het budget oplopen tot 55 a 60 miljoen, onder meer omdat de BankGiro Loterij ook bijdraagt door toegangskaarten te kopen. De eerste drie instellingen die geld zullen ontvangen van het BlockBusterfonds zijn ook bekendgemaakt: Museum Boijmans van Beuningen, Foam en Museum TwentseWelle. Het fonds zal de instellingen steunen met “voorfinanciering, kaartafname en innovatieve marketing”.
Meer berichten uit de rubriek ‘Cultureel ondernemen’