Nederland heeft deze week een zeldzaam terracotta hoofdje uit het Ifé-gebied teruggegeven aan Nigeria. Het beeldje werd enige tijd geleden op Schiphol onderschept door de douane.
De secretaris-generaal van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Marjan Hammersma, overhandigde het voorwerp maandag aan een vertegenwoordiger van Nigeria. Het voorwerp is de eerste formele teruggave van Nederland aan een land dat partij is bij het mondiale UNESCO-verdrag 1970 dat de bestrijding van de illegale handel in cultuurgoederen regelt.
Het terracotta voorwerp is ongeveer zestien centimeter hoog en stelt een jonge vrouw of meisje met in knotjes gevlochten haar voor. Aan de stijl van het kopje is volgens het ministerie goed te zien dat het een aardewerk voorwerp uit het Ifé-gebied in Nigeria is. Het kopje werd door de douane aangetroffen in een zending die was bestemd voor een Nederlandse particulier. De documenten die bij invoer van het voorwerp zaten, bleken niet te kloppen. Nigeria heeft de authenticiteit van het terracotta kopje bevestigd en om formele teruggave verzocht.
Ifé aardewerk
Ifé-aardewerk is beschermd en bedreigd erfgoed. Handel in deze voorwerpen is verboden. Dergelijke objecten worden aangetroffen bij archeologisch onderzoek of constructiewerkzaamheden, maar ze kunnen ook zijn gestolen uit musea of illegaal opgegraven en uitgevoerd. De objecten die in Ifé zijn aangetroffen, dateren uit de twaalfde tot de vijftiende eeuw. Voor zover bekend werd dit type voorwerpen op altaren gebruikt of in een grafcontext. De artistieke en ambachtelijke kwaliteit van het aangetroffen kopje, in combinatie met de karakteristieke lijnpatronen die het hele gezicht bestrijken, maken het voorwerp zeer herkenbaar als een Ifé kunstvoorwerp.
Nederland is sinds 1 juli 2009 partij bij het UNESCO-verdrag 1970 dat de bestrijding van de illegale handel in cultuurgoederen moet tegengaan. Eén van de verplichtingen in het verdrag is dat aangesloten landen elkaar bijstaan wanneer onrechtmatig uitgevoerde voorwerpen worden ontdekt en om de nodige stappen te nemen om deze terug te geven aan het land van herkomst.