Dit weekend stapte ik de trein af in het pittoreske Mariembourg, deelgemeente van het al even schilderachtige Couvin. Ik kon toen niet vermoeden dat ik een vijftal minuten later omringd zou zijn door figuren die zo ontsnapt leken van de filmset van Lord of the rings, Van Helsing of Wild Wild West.
Het genre kan omschreven worden als ‘Victoriaanse science fiction.’ De rode draad in heel deze stroming is speculatieve fictie. De steam in de term verwijst naar verhalen die zich afspelen in de lange negentiende eeuw, toen stoom nog de primaire krachtbron was. De punk verwijst naar het chaotische, naar afgebrokkelde waarden. Hoewel er vele subgenres bestaan, hebben ze allen gemeen dat moderne technologie, zoals computers en i-phones, vermengd wordt met door stoom aangedreven apparaten. Een veel voorkomend element in het genre is dan ook het tandwiel, het symbool bij uitstek voor het gemechaniseerde tijdperk.
De term ‘steampunk’ zien we voor het eerst opduiken in de jaren tachtig van de twintigste eeuw. De oorsprong van het genre moeten we echter veel vroeger zoeken bij schrijvers van science fiction zoals Jules Verne en H.G Wells. Hun boeken handelen over geavanceerde, voor hun tijd, futuristische technologieën. Een mooi voorbeeld van het genre is de eerste science fiction film ooit ‘le voyage dans la lune’ van Georges Méliès. Deze stomme film uit 1902 verhaalt op originele wijze hoe een landing op de maan er zou kunnen uitzien. De vraag ‘wat als..?’ die in deze film frequent aanwezig is, ligt ten grondslag aan dit type fictie. Wat de werken van deze creatieve geesten gemeen hebben is dat ze op fantasierijke wijze schetsen hoe sommigen in de geïndustrialiseerde tijd dachten dat de toekomst er zou uitzien.
Hoewel er vandaag de dag verschillende subgenres binnen de steampunk bestaan, hebben ze allen gemeen dat ze een nostalgische sfeer uitademen. Of het genre nu gecombineerd wordt met de gothic horror van de negentiende eeuw of met meer middeleeuwse elementen, allen zijn ze vol creativiteit en verbeelding. Escapisme is van alle tijden en dat bewijst ook de steampunk vandaag. Een festival vol verklede mensen, getooid met hoge hoeden, futuristische brillen en middeleeuwse wapendracht, je komt het niet alle dagen tegen.
