Het Regionaal Archief Alkmaar plaatst al ruim zeven jaar historische video’s op een eigen YouTube-kanaal. Dat gaat echter niet meer. Tot ongenoegen van de archiefinstelling besloot YouTube het complete videoarchief deze week te verwijderen. Dit omdat de beelden uit de Tweede Wereldoorlog ‘haatzaaiend’ zouden zijn.
Medewerkers van het archief hebben inmiddels contact opgenomen met YouTube en gevraagd het verwijderde kanaal te herstellen. Tot nu toe zonder resultaat. De actie van de online videodienst komt niet helemaal onverwachts. Een week geleden maakte YouTube bekend strenger te gaan optreden tegen filmpjes met haatdragende inhoud. Het gaat dan onder meer om video’s waarin verkondigd wordt dat zwarten, joden of homo’s minderwaardig zijn.
Dat de archiefinstelling door dit nieuwe beleid geen videokanaal meer heeft, stuit archiefmedewerker Mark Alphenaar tegen de borst.
“Wij snappen dat haatzaaiend materiaal aangepakt moet worden. YouTube, of welk social media kanaal dan ook, moet echter wel verder kijken dat alleen het materiaal. Wie heeft de beelden bijvoorbeeld geplaatst? En in welke context?”
Het kanaal van het archief werd onder meer gebruikt door scholen in de omgeving. Die kunnen dus niet meer bij het kanaal. Wie de oude pagina op YouTube bezoekt ziet nu de mededeling:
“Dit account is beëindigd wegens herhaalde of ernstige schendingen van het YouTube-beleid dat aanzetten tot haat verbiedt.”
Groot publiek
Volgens Alphenaar staat een groot deel van het beeld dat op YouTube was geplaatst nog wel op lokale servers. Het is daarmee niet volledig verloren, maar de beelden zijn niet meer toegankelijk voor het grote publiek. Het gaat om honderden uren aan materiaal. De video’s in een eigen omgeving online beschikbaar maken is volgens Alphenaar geen optie:
“Als middelgroot archief hebben we kanalen als YouTube nodig voor het bereik. De beelden alleen plaatsen op eigen servers is dus geen optie. Wij willen dat zo veel mogelijk mensen makkelijk historisch materiaal kunnen bekijken. Dat lukt niet alleen op onze website.”
Anton Mussert
Een jaar geleden werd al eens archiefvideo van de instelling verwijderd. Dat ging om een video waarop NSB-leider Anton Mussert een bezoek bracht aan Alkmaar. Na die verwijdering nam het archief contact op met YouTube en diende een bezwaarschrift in. Daarop vernam men nooit meer iets.
Regionaal Archief Alkmaar is de archiefinstelling voor de gemeenten Alkmaar, Bergen, Castricum, Den Helder, Heerhugowaard, Heiloo, Hollands Kroon, Langedijk, Schagen en Texel.
Update (10 juni 2019 – 13:00 uur)
Sinds maandag 10 juni 2019 is het kanaal van Regionaal Archief Alkmaar weer toegankelijk. Volgens een woordvoerder van Google is inmiddels duidelijk dat het archief de beelden plaatste in historische context. Verwijdering is daarmee niet meer nodig. In een reactie tegenover de NOS zegt het bedrijf:
“We hebben een proces voor het aantekenen van bezwaar, en als een video of kanaal ten onrechte is verwijderd, dan ondernemen we snel actie om dat te herstellen. Een van de dingen waar we dan naar kijken is bijvoorbeeld of video’s waarde hebben voor nieuws of onderwijs – en die context is van groot belang.”
