De Eupalinos Tunnel bij Pythagorion op het eiland Samos is één van de grootste technische meesterwerken uit de oudheid. Na een uitgebreide restauratie is de tunnel nu weer open voor het publiek.
De 1036 meter lange tunnel is een ondergronds aquaduct dat zo’n 2500 jaar geleden werd uitgehouwen in de harde kalksteen van de berg Kastro die boven het stadje uittorent. Het voorzag de oude stad van Pythagorion 1100 jaar van schoon water.
De beroemde ingenieur Eupalinos van Megara ontwierp en bouwde de tunnel in opdracht van Polycrates, de tiran die van 540 – 522 voor Christus over Samos heerste. Om tijd te winnen eiste Polycrates dat Eupalinos aan twee kanten tegelijk zou beginnen. Eupalinos maakte daarbij (als eerste) gebruik van wiskunde en geometrie: hij liet de plaats van de ingang en uitgang bepalen door landmeters, die grote bakken water gebruikten als waterpas.
De methode van Eupalinos bleek behoorlijk nauwkeurig. Toen de twee ploegen elkaar na tien jaar graven in het midden troffen, was er slechts een verschil van enkele decimeters. Het basisprincipe van Eupalinos wordt nog altijd gebruikt in de moderne tunnelbouw.
Unesco
De Eupalinos Tunnel is onderdeel van de archeologische site van Pythagorion. Archeologen ontdekten het bouwwerk in 1882 en sinds 1992 staat het op de UNESCO-lijst van Werelderfgoed.