Apparatsjik – Herkomst en betekenis

De term apparatsjik wordt soms gebruikt om een nogal starre of formele bureaucratische ambtenaar mee aan te duiden. Het woord is afkomstig van het Russisch woord аппаратчик en betekent letterlijk ‘‘iemand die apparaten bedient”.

Apparatsjik is een soort scheldwoord en verwijst naar de tijd van de Sovjet-Unie, toen maar een partij het voor het zeggen had en ambtenaren vaak slaafs de bevelen van hun meerderen volgden, zonder daarbij enige emotie te tonen. Van deze ambtenaren hoefde je dus weinig menselijks te verwachten, ze waren een soort ‘apparaten’. Het woord wordt tegenwoordig nog geregeld gebruikt, ook in de media. Zo had Het Parool het begin 2022 in een artikel over de Kazachse president Tokajev bijvoorbeeld over een…

…door de wol geverfde apparatsjik en diplomaat, die carrière maakte op het ministerie van buitenlandse zaken van de vroegere Sovjet-Unie.

Het woord apparatsjik wordt buiten de voormalige Sovjet-Unie vooral gebruikt als aanduiding voor (hoge) ambtenaren die vooral vanwege hun loyaliteit aan partij of regering op een bepaalde positie zijn beland, en dus niet vanwege speciale competenties.

Bronnen ▼