Op 6 juni 1944 stuurt marineluitenant Howard Vander Beek zijn vaartuig LCC60 richting het strand van Normandië. Op de boeg wappert de Amerikaanse Stars & Stripes. De op twee dagen na 27-jarige kleinzoon van een emigrant uit Noord-Brabant commandeert een vaartuig van de Scouts & Raiders, de voorgangers van de huidige Navy SEALs, de speciale troepen van de Amerikaanse marine. De schipper is verantwoordelijk voor de navigatie van alle landingsvaartuigen die op weg zijn naar Utah Beach. Het wordt het begin van de bevrijding van niet alleen Frankrijk, maar ook van Nederland.
Verkeerde plek
Als de operatie van start gaat, moet Vander Beek, die in 1942 dienst nam bij de marine, met zijn LCC (Landing Craft Control), een soort loodsboot, voorop om de route te verkennen op zeemijnen en zandbanken. Eigenlijk zit Vander Beek in een reservevaartuig, maar de overige drie LCC’s hebben de overkant van het Kanaal niet gehaald. De LCC60 is het allereerste geallieerde vaartuig dat onder Duits vuur Frankrijk bereikt, maar gaat niet tot op het strand. Na de LCC60 volgen de landingsvaartuigen met infanteristen en tanks die de Duitse kuststellingen bestormen.
De LCC60 vaart dan alweer terug om de tweede landingsgolf door het verraderlijke water te loodsen. In alle verwarring heeft Vander Beek de eerste golf landingsvaartuigen onder leiding van brigadegeneraal Teddy Roosevelt Jr., ook een ’Dutch-American’, naar de verkeerde plek geleid. Achteraf blijkt dit een geluk bij een ongeluk als blijkt dat hij stomtoevallig op de plek terecht is gekomen, waar de Duitse verdediging het zwakst is. Presidentszoon Roosevelt besluit daar met de beroemd geworden woorden “We’ll start the war from right here!” er het beste van te maken.
In zijn memoires Aboard The LCC60 schrijft Vander Beek:
“At some point, I looked astern and saw what lay at sea behind us: the greatest armada the world had every known, the greatest it would ever know. I must have been overwhelmed by the sight as I clung to the rail for a moment to take in the magnitude of that assembled fleet….”
Na de oorlog
Op een veiling in Dallas wordt het dundoek voor de neuzen van Amerikaanse musea aangekocht door de Rotterdamse zakenman Bert Kreuk, die fortuin vergaarde in de V.S. als toeleverancier van vliegtuigmaatschappijen. Hij is vooral bekend als een grote kunstverzamelaar en heeft onder meer Picasso’s, Mondriaans en beelden van Zadkine.
Kreuk laat zich meeslepen in de biedingen en heeft er maar liefst $514.000 voor over. Hij koopt de vlag, zo geeft hij aan, omdat hijzelf de ‘American dream’ heeft kunnen waarmaken, waar de gesneuvelde soldaten die kans niet hebben gehad. Bovendien verloor Kreuk familieleden in het bombardement van Rotterdam en is een ander familielid als zeeman in de koopvaardijvloot tot twee keer toe getorpedeerd door een U-boot. Vrijheid is niet vanzelfsprekend maar moet worden bevochten.
Erehaag
Uit dankbaarheid voor de offers die zijn gebracht voor onze vrijheid heeft Defensie de vlag deze week per Chinook-transporthelikopter bij het Nationaal Militair Museum (NMM) in Soesterberg afgeleverd. Het kostbare dundoek werd langs een erecouloir (militaire erehaag) van Amerikaanse (82nd Airborne Division) en Nederlandse militairen afgemarcheerd en vervolgens door minister van Defensie Jeanine Hennis-Plasschaert onder de ogen van Tweede Wereldoorlog veteranen overgedragen aan het museum. De vlag is in langdurig bruikleen gegeven aan het NMM.
Juli 2019 schenkt Bert Kreuk de vlag aan Amerika als een “symbolische gift voor de bevrijding van Nederland”. Hij overhandigt de vlag officieel aan president Donald Trump tijdens een bezoek van premier Rutte aan het Oval Office. “De vlag is een symbool van de vrijheid. Ik beschouw de overhandiging van de vlag als een schenking aan het Amerikaanse volk”, aldus Kreuk.
Lees ook: D-Day – Operatie Overlord (6 juni 1944)
…en: Robert G. Heft (1941-2009) – Ontwerper van de Amerikaanse vlag
Boek: De invasie – De onvergetelijke geschiedenis van de helden van D-day
