Dat er bij een opgraving op het Grote Kerkhof in Deventer honderden skeletten zijn gevonden is niet zo verwonderlijk. Wel verrassend voor de archeologen was de ontdekking van verschillende intacte sarcofagen uit de elfde of twaalfde eeuw.
In de enkele kleine opgravingsputten vlakbij de Lebuinuskerk zijn inmiddels meer dan vijfhonderd skeletten gevonden. De meeste van deze skeletten zijn begraven in kisten van hout of een lijkwade van stof. Een klein aantal is echter begraven in bijzondere kisten van tufsteenblokken: sarcofagen. De kisten zijn op ongeveer twee meter onder het straatniveau aangetroffen. De graven dateren waarschijnlijk uit de elfde of twaalfde eeuw toen in Deventer nog geen baksteen werd gebruikt. Tufsteen werd met kleine scheepjes aangevoerd uit de Eifel (Duitsland). Daardoor was het een relatief duur bouwmateriaal dat vooral werd gebruikt voor kerken, stadmuren & torens en huizen van belangrijke mensen.
Mode
Bij opgravingen in het verleden zijn al eerder kisten van tufsteen aangetroffen. Daar waar nog menselijke resten in de kist aanwezig waren, ging het om botten van mannen. Dit was aanleiding voor de theorie dat vooral belangrijke mannen, mogelijk kerkelijke functionarissen, in de kisten begraven werden. Bij het nieuwe onderzoek zijn echter veel meer sarcofagen gevonden, in elke diepere werkput. De gemeente Deventer:
“Het lijkt erop dat begraven in tufsteen sarcofagen een tijd lang in de mode was en zeker niet alleen voorbehouden aan mannen. In een van de kisten was in ieder geval een kleuter begraven.”
Een groot deel van de kisten is beschadigd bij het begraven van nieuwe lichamen in later eeuwen. Er zijn echter ook enkele intacte kisten aangetroffen. Zo’n kist bestaat uit een groot aantal blokken van tufsteen die rond het lichaam zijn geplaatst. Mogelijk lag hierop een houten deksel. Elders in het land zijn ook deksels gevonden van blokken tufsteen die dakvormig tegen elkaar gezet waren, maar daarvoor ontbreken hier vooralsnog aanwijzingen.
De opgraving op het plein vond plaats naar aanleiding van de aanleg van enkele ondergrondse vuilcontainers.
