Bill Clinton (1946) – Amerikaanse president

De 42ste president van de Verenigde Staten: Bill Clinton. Het Witte Huis was van 1993 tot 2001 zijn ambtswoning.

William Jefferson Blythe III Clinton wordt op 19 augustus geboren in de stad Hope in Arkansas. Hij wordt vernoemd naar zijn vader die drie maanden voor zijn geboorte bij een auto-ongeluk is overleden. Bill Clinton wordt opgevoed door zijn moeder en stiefvader, George Clinton. Hij studeert onder meer rechten aan de Yale Law School, behaalt daar een graad en werkt dan enkele jaren als hoogleraar aan de Universiteit van Arkansas. Na dit enkele jaren te hebben gedaan wordt hij officier van justitie in de staat Arkansas. Vervolgens is hij zes termijnen lang gouverneur van deze staat, van 1978 tot 1980 en van 1982 tot 1992.

Op 20 januari 1993 wordt de Democraat Bill Clinton president van de Verenigde Staten. Hij is de 42 president van de VS en de eerste Democraat die sinds Franklin Delano Roosevelt twee volledige ambtstermijnen volmaakt. Clinton wint de verkiezingen van de Republikein George Bush sr. en de onafhankelijke kandidaat Ross Perot. Vice-president wordt Al Gore.

Family and Medical Leave Act

Tijdens de verkiezingscampagne heeft Bill Clinton zich met name gericht op binnenlandse aangelegenheden zoals het bestrijden van armoede en werkloosheid en de integratie van homoseksuelen. Kort na zijn aantreden als president lost hij een van zijn beloften in. Hij tekent dan de zogenaamde Family and Medical Leave Act, een wet die bedrijven met meer dan vijftig werkgevers verplicht werknemers twaalf weken verlof te geven in geval van de geboorte of adoptie van een kind of als een kind of ouder van de werknemer te maken krijgt met serieuze gezondheidsproblemen. De werknemer blijft in die periode verzekerd voor ziektekosten en krijgt bij terugkeer van het verlof dezelfde functie of een functie van hetzelfde niveau als hij voorheen had.

Ook heeft hij beloofd de acceptatie van homoseksuelen in het leger te vergroten. Deze belofte inlossen blijkt moeilijk. De president krijgt van links de kritiek dat zijn aanpak te vrijblijvend is terwijl rechts meent dat hij niets van het leger begrijpt. Na lang overleg besluiten Clinton en het Pentagon tot een zogenaamd “Don’t ask, don’t tell”-beleid. Van echte acceptatie van homo’s is in het Amerikaanse leger dan nog geen sprake. Afgesproken wordt slechts het niet over homoseksualiteit te hebben.

Economische groei

Onder Clinton groeit de Amerikaanse economie. Wel heeft de president het lastig om bijvoorbeeld zijn plannen voor een algemene ziektekostenverzekering en een hervorming van de bijstand door te voeren. Dit omdat de Republikeinen vanaf 1994 een meerderheid hebben in de Senaat en het Huis van Afgevaardigden. De tegenstand die de Republikeinse oppositie levert zorgt er mede voor dat Bill Clinton in 1996 wordt herkozen. Ditmaal ten koste van de Republikeinse uitdager Bob Dole. Ook tijdens de tweede termijn van Clinton gaat het goed met de Amerikaanse economie. De werkloosheid daalt, tot 4,4 procent in 1998, en in 1999 is er voor het eerst in dertig jaar een begrotingsoverschot.

Buitenland

Gedurende het presidentschap van Bill Clinton is de relatie Amerika-Rusland goed. Clinton onderhoudt goede betrekkingen met de Russische president Boris Jeltsin. Wereldberoemd is het filmpje waarop Clinton zich een kriek lacht na een geestige opmerking van zijn Russische collega.

Clinton is nauw betrokken bij de Dayton-akkoorden die in 1995 een eind maken aan de Balkanoorlog en levert eeneen belangrijke bijdrage aan de totstandkoming van de Goede Vrijdag-vredesakkoorden van 1998, een belangrijk akkoord in het vredesproces in Noord-Ierland. De ondertekening van de Oslo-akkoorden, een eerste aanzet om het Palestijnse vraagstuk op te lossen, vindt plaats in Washington in aanwezigheid van Clinton. Beroemd is het schouderklopje dat Clinton de Israëlische premier Yitzchak Rabin na afloop van de ondertekening geeft om hem ertoe te zetten de Palestijnse leider Yasser Arafat de hand te schudden.

Seksschandaal

In 1998 wordt een afzettingsprocedure (impeachment-procedure) tegen Clinton gestart. Reden hiervoor is dat Clinton onder ede heeft gezegd geen seksuele relatie te hebben gehad met de stagiaire Monica Lewinsky. Onafhankelijk aanklager Kenneth Starr weet te bewijzen dat dit gelogen is en stelt dat de president meineed heeft gepleegd. De Senaat besluit op 12 februari 1999 echter om Clinton niet te vervolgen. De president kan zijn tweede termijn hierdoor afkomen. Clinton zelf ontkent meineed te hebben gepleegd omdat hij geen geslachtsgemeenschap met Lewinsky heeft gehad en er daardoor – volgens hem – geen sprake is van een seksuele relatie. Wel bekent hij door Lewinsky oraal te zijn bevredigd.

Op 20 januari 2001 komt er een eind aan zijn tweede termijn als president.

• Lees hier: Meer over de Lewinsky-affaire