Wie gepokt en gemazeld is, heeft veel ervaring en is dus goed voorbereid op een bepaalde taak of uitdaging. Deze uitdrukking, die nog geregeld wordt gebruikt, verwijst naar twee bekende kinderziektes: de pokken en de mazelen.
Over kinderen die deze ziekten in hun jeugd hadden overleefd, werd vanaf de achttiende eeuw soms letterlijk gezegd dat ze ‘gepokt en gemazeld’ waren. Ze hadden de ziekten doorstaan waardoor hun kans om de kindertijd verder goed door te komen een stuk groter was geworden. Hun lichaam had immers al met twee ziekten afgerekend.
Later kreeg ‘gepokt en gemazeld’ een meer spreekwoordelijke betekenis. Een snelle blik op de kranten leert dat de zegswijze vooral populair is in de sportwereld. Zo reageert Ajax-trainer Maurice Steijn in oktober 2023 bijvoorbeeld als volgt, als hem gevraagd wordt of hij op korte termijn in gesprek wil gaan met Louis van Gaal, de nieuwe technisch adviseur van zijn club:
Van Gaal is zo gepokt en gemazeld, hij geeft wellicht andere inzichten.