Gestolen kunstwerk na 60 jaar terug naar Boijmans

Bijna zestig jaar na diefstal uit Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam, is een gestolen kunstwerk teruggevonden. Het gaat om een vijftiende-eeuws paneeltje met ‘De geboorte van Maria’.

Het kunstwerk werd op 27 december 1960 op klaarlichte dag tijdens een lunchpauze van de beveiliger van het museum. De diefstal zorgde destijds voor een internationale zoektocht, brieven van een gevangene en twee helderzienden aan toenmalig directeur Ebbinge Wubben, opsporingsbevelen en een uitgeloofde beloning van 2.500 gulden. Na twee jaar was het werk nog steeds niet opgedoken en werd de zoektocht gestaakt. De verzekering keerde geld uit waarmee een paneeltje met de voorstelling van de Annunciatie uit hetzelfde altaarstuk kon worden aangekocht. Het museum installeerde vervolgens alarmen achter de schilderijen.

Dankzij een tip van een oplettende Duitse verzamelaar die het werk in de catalogus voor een veiling in Bonn tegenkwam, kon het schilderij deze week terugkeren naar het museum.

Het werkje, olieverf op paneel, was voorheen toegeschreven aan Jan Provoost, nu anoniem, eind vijftiende eeuw. Het was onderdeel van de aankoop van de Collectie Van Beuningen door de Gemeente Rotterdam en ten tijde van de diefstal nog maar kort in het museum (sinds 1958). Het paneeltje is onderdeel van een groter altaarstuk geweest, een veel-luik van minstens vijf werkjes, waarvan één stuk, na de diefstal, door het museum is aangekocht.

Friso Lammertse, conservator oude kunst Museum Boijmans Van Beuningen:

“Het is natuurlijk een knotsgek verhaal, tamelijk bizar ook dat het zo lang heeft geduurd en we nu twee werken uit hetzelfde retabel bezitten.”

Het verloren kunstwerk heeft tijdens haar afwezigheid onder meer verfverlies door vochtschade opgelopen en zal binnenkort worden gerestaureerd. Het verfverlies zit rechtsonder. De hoofdvoorstelling is nog wel intact. Sandra Kisters, Hoofd Collectie en Onderzoek Museum Boijmans Van Beuningen:

“Over de dader is niets bekend, behalve dat deze vermoedelijk meerdere werken heeft gestolen uit Nederlandse en Duitse musea. Uit Duits politieonderzoek kwam naar voren dat de persoon die het werkje heeft ingebracht op de veiling in Bonn, te goeder trouw was. Uit een erfenis had hij echter meerdere werken ontvangen. Hoe hij precies de werken in bezit heeft gekregen, is ons niet bekend.”

De tweede keer dat een kunstwerk uit het museum werd gestolen, betrof het ‘Portret van een jongen in herderskostuum’ van Dirck van Santvoort. Een paneel uit de studiecollectie, zonder eigen alarm. Dit werk is echter maar kort van het museum gescheiden geweest. De dief met spijt en/of angst, retourneerde het schilderij een maand na diefstal via de brievenbus van het museum.