Het vrijwel complete archief van de belangrijke waterstaatkundige Johan van Veen is in de vuilcontainer beland. Dat stelt (waterstaats) historicus en geograaf Willem van der Ham in de geactualiseerde biografie van de ‘vader van het Deltaplan’. D66 heeft inmiddels Kamervragen gesteld.
“Nog geen 25 jaar later – vlak voor de Watersnoodramp van 1953 – presenteerde Van Veen de laatste versie van zijn Deltaplan. Dankzij deze onderzoekingen kon het Deltaplan betrekkelijk snel worden gerealiseerd.”
De biograaf presenteert Van Veen als de eerste Nederlandse wetenschapper die klimaatveranderingen onderzocht en daarmee een impuls gaf aan het onderzoek naar zeespiegelstijging. Daarnaast stond hij ook nog eens aan de basis van de informatica in Nederland:
“Haast en passant vond hij de eerste computer van Nederland uit omdat al die getijberekeningen met de hand zo lang duurden.”
De Kast
In zijn biografie staat Van der Ham uitgebreid stil bij de zogeheten Kast van Van Veen, waarin zijn complete archief werd bewaard. Dit archief loopt van de eerste rapporten die in 1929 werden opgesteld tot januari 1953. Het grootste deel van deze rapporten blijkt echter spoorloos te zijn verdwenen. Lang werd beweerd dat het voor Nederland belangrijke archief in zijn totaliteit bij het Nationaal Archief was beland. De inventarisatie duurde echter meer dan vijftien jaar. Van der Ham concludeerde al lang geleden dat de inhoud van De Kast allang was geïnventariseerd door de eigen medewerkers van Johan van Veen en dat de rapporten, in een oplage van 25 stuks, waren gestencild en gebonden in drie delen, het zogeheten Verzamelrapport van de Studiedienst. Van der Ham:
“Wat nu is gearchiveerd en onder de naam verzameling Johan van Veen en Stroband door het Nationaal Archief is ontsloten, is domweg niet De Kast van Van Veen en ook niet De Kast van zijn medewerker Stroband, die ook van waarde was.”
De biograaf concludeert dat een groot deel van het waterbouwkundige archief “door ambtelijke willekeur en desinteresse verloren is gegaan”. Naar aanleiding van de verschijning van de biografie heeft D66 Kamervragen gesteld aan de minister van Infrastructuur en Waterstaat. De partij wil onder meer weten of het klopt dat de originele rapporten zoekgeraakt zijn. En als dat zo is, wil de partij dat de minister verantwoordelijke partijen aan gaat spreken op hun nalatigheid.
Boek: Johan van Veen, meester van de zee – Willem van der Ham
Ook interessant: Artikelserie ‘Van Zuiderzee tot Flevoland’
…of: Johan van Veen – Vader Deltaplan en Eemshaven
