De Athenaeumbibliotheek in Deventer heeft vorige maand een blad uit een oud koorboek aangekocht. Het koorblad keerde afgelopen donderdag na ongeveer driehonderdvijftig jaar weer terug in de Lebuinuskerk in Deventer.
Het koorboek, een zogeheten antifonarium met beurtzangen die vroeger tijdens het dagelijks getijdengebed werden gezongen, werd in 1518 door kanunnik Johannes Okel aan de Lebuinuskerk geschonken. Uit deze kerk zijn nauwelijks boeken van voor de Reformatie bewaard gebleven. Drie boeken, waaronder de zogeheten Lebuinuscodex, zijn terechtgekomen in Museum Catharijneconvent in Utrecht. Deze werken werden in 1854 meegenomen uit Deventer door aartsbisschop Joannes Zwijsen en kwamen terecht in het Aartsbisschoppelijk Museum.
Onlangs ontdekte conservator Suzan Folkerts dat het blad uit het koorboek bij een veiling werd aangeboden. Na een crowdfunding wist de bibliotheek het blad uiteindelijk in bezit te krijgen. Er werd ongeveer twintigduizend euro voor betaald. Naast dat het een bijzonder boekblad is, is het volgens de conservator ook een kunstwerk:
“Op het blad is veel te zien zoals het wapen van Deventer, een afbeelding van Lebuinus en een afbeelding met naamsvermelding van de schenker. Het is prachtig beschilderd met de afbeeldingen van de heiligen Lebuinus, Margaretha, Marcellinus en Radbodus, die in deze kerk werden vereerd.”
Net als de andere boeken uit de Lebuinuskerk verdween het antifonarium na 1670. Mogelijk werd het tijdens de oorlog in 1672-1674 gestolen. Het blad is de komende tijd gratis te bekijken in de openbare bibliotheek van Deventer. Ook worden hier enkele andere boeken getoond die het koorblad in context plaatsen. Online is het blad ook in detail te bekijken.
Herkomst
“Uit historische bronnen weten we dat Johannes Okel in 1518 overleed en dat hij een antifonarium in twee delen aan de Lebuinuskerk schonk. Het is bijzonder dat de naam van de schenker staat vermeld, nog bijzonderder is dat het antifonarium in 1670 nog is gezien door een geleerde, die deze aantekening uit een van de delen overschreef (vertaald uit het Latijn): ‘In het jaar des Heeren 1018 (sic) heeft de Eerwaardige Heer Johannes Okel, de oudste kanunnik van de St. Lebuinuskerk te Deventer, twee antifonalen laten schrijven en geschonken aan dezelfde kerk, voor het gebruik door de Heren, te weten een zomer- en een winterstuk, en dit is een van die twee.’Athenaeumbibliotheek Deventer