Het is precies vijftig jaar geleden dat studenten in Amsterdam het Maagdenhuis bezetten. Dat was enkele maanden later dan eigenlijk de bedoeling was geweest.
De Amsterdamse studentenvakbond ASVA kondigde op 19 februari 1969 in alle openbaarheid de bezetting van het Maagdenhuis aan. Alle kranten schreven er daarom over. Op die bewuste dag liep ASVA-voorzitter Paul Verheij met een megafoon naar de Universiteitsbibliotheek met een mededeling voor de aanwezige studenten. Volgende week dinsdag, zo zei hij, zou de bezetting beginnen van het Maagdenhuis, waar het bestuur van de Universiteit van Amsterdam zetelde. Tijdens de bezetting was een discussie gepland over democratie in de universiteit. Deze aankondiging werd ook via een brief aan de universiteit doorgegeven.
Jaap Frank Buijs was secretaris Onderwijs van de ASVA en die verwachtte een grote groep studenten. “In bijna alle faculteiten heerst ontevredenheid. Er wordt nu al zo lang gepraat over meer inspraak van de studenten en over doorbreking van de oude autoritaire verhoudingen en er gebeurt zo weinig dat er onder een groot deel van de studenten en de wetenschappelijke staf grote ontevredenheid heerst. De interne situatie is zonder meer slecht. Het presidium voert een anti-democratisch beleid. Allerlei maatregelen worden sluipend ingevoerd. Wij willen nu collectief protesteren.” Bureau Voorlichting van de UvA maakte zich niet druk: “Wij hebben de indruk dat het om een beperkte groep studenten gaat.”
Buijs verwachtte verder geen problemen met ordehandhavers:
“We zijn niet uit op geweld of op een confrontatie met de politie.”
Die politie was ondertussen op de hoogte van het voornemen, maar was nog niet van plan om in te grijpen.
Dreigement ingetrokken
Een week later sloot de universiteit het Maagdenhuis hermetisch af om de bezetting te voorkomen, op last van rector magnificus prof. mr A. Belinfante. In de loop van maandagmiddag werd het gebouw gesloten voor de studenten met assistentie van de politie. Ook in de avond werd er gepatrouilleerd.
Het ASVA-bestuur trok daarop het dreigement van de bezetting in. Tijdens een vergadering in de Oudemanhuispoort kondigde Verheij aan de plannen voor een bezetting van het Maagdenhuis later alsnog zouden worden uitgevoerd. In mei 1969, nu precies vijftig jaar geleden, bleek dat inderdaad te kloppen.