Rijksmuseum ontdekt geheim van het blauw van Vermeer

Bij het Rijksmuseum Amsterdam is onlangs het meesterwerk Brieflezende vrouw (1663-64) volledig gerestaureerd. Tijdens de restauratie zijn enkele verrassende details ontdekt.

Brieflezende vrouw is een van de vier topstukken van Vermeer uit de collectie van het Rijksmuseum. Het schilderij werd rond 1663 gemaakt. Sinds die tijd heeft het doek allerlei behandelingen ondergaan en die hadden duidelijk hun sporen op het schilderij achtergelaten. Rijksmuseumrestaurator Ige Verslype heeft het werk – onder begeleiding van een internationale commissie van expert – onlangs weer zo veel mogelijk teruggebracht naar de oorspronkelijke staat. De restauratie heeft in totaal meer dan een jaar geduurd. De restaurator:

“De grootste verrassing was te ontdekken hoe het intense blauw van Vermeer tot stand komt. Het blijkt nu dat Vermeer een kopergroene onderlaag aanbracht waardoor je extra diepte krijgt in de kleur. Na het verwijderen van het vergeelde vernis is dit prachtige blauw dan ook in al haar nuances weer zichtbaar.”

Het gerestaureerde schilderij van Vermeer is sinds donderdag te zien op een speciale presentatie in het Rijksmuseum. In deze presentatie worden de verschillende stappen in de restauratie getoond en komen verschillende onderzoekstechnieken, zoals infraroodreflectografie en röntgenfluorescentie-scanning, aan bod. Ook wordt duidelijk dat opvallende details die verdwenen waren door het verwijderen van oude overschilderingen weer zichtbaar zijn, zoals de kleine nagels op de zijkant van de stoelbekleding.

Het schilderij maakt al honderdzeventig jaar deel uit van de collectie van het Rijksmuseum. Sinds die tijd heeft de Vermeer in totaal vier lijsten gehad. Deze lijsten zijn in de presentatie te zien. Het museum laat ook zien welke invloed de lijsten hebben gehad op het schilderij. Sinds 1925 heeft het schilderij een Franse vergulde lijst, waarin ze nu nog steeds getoond wordt.

Boek: Johannes Vermeer – Het complete geschilderde werk