Uniek Romeins grafveld ontdekt bij voorbereidingen doortrekking A15

2 minuten leestijd
Impressie van het Romeinse grafveld (ADC ArcheoProjecten - ARCHOL)
Impressie van het Romeinse grafveld (ADC ArcheoProjecten - ARCHOL)

Tijdens archeologisch onderzoek ter voorbereiding op de doortrekking van de A15, is bij Bemmel een compleet Romeins grafveld uit de tweede en derde eeuw na Christus gevonden en opgegraven. Volgens de archeologen gaat het om een begraafplaats van de Romeinse elite in de Betuwe. De omvang en compleetheid van het grafveld en de soorten, diversiteit, hoeveelheid en kwaliteit van de graven en grafgiften zijn volgens de onderzoekers uniek voor Nederland.

De opgravingen zijn eind februari afgerond en donderdag voor het eerst gepresenteerd. De werkzaamheden hebben in alle stilte plaatsgevonden, om geen schatgravers aan te trekken. Rijkswaterstaat:

“Vanaf de eerste ontdekking was namelijk al duidelijk hoe bijzonder de opgraving was. Het grafveld lag slechts 50 centimeter diep onder een akker in Bemmel. Op deze plek rijden naar verwachting over een paar jaar auto’s tussen Rotterdam en Duitsland.”

Vier complete askisten

De Romeinen cremeerden hun doden. Daarna begroeven ze de crematieresten samen met grafgiften in een grafveld, dat bestond uit opgeworpen grafheuvels. In totaal hebben de archeologen in Bemmel 48 graven ontdekt. In zes van deze graven zijn tufstenen askisten gevonden, waarvan er vier volledig behouden zijn gebleven. Het is voor het eerst in Nederland dat er zo veel askisten op één plek zijn aangetroffen. Daarnaast zijn de grafgiften bijgezet in speciaal getimmerde grafkamers en niet in simpele kuilen, zoals in de meeste gevallen gebruikelijk was.

Topstukken

In het grafveld zijn veel luxe grafgiften gevonden, zoals geïmporteerd, geverfd aardewerken serviesgoed bestaande uit kruiken, kannen, borden, drinkbekers en olielampjes. Daarnaast is tafelwaar gevonden bestaande uit glazen flessen en een glazen kom, maar ook versierde bronzen schenkkannen, drinkbekers en schalen.

Persoonlijke eigendommen zijn schaars in de Romeinse grafcontext. De archeologen hebben echter in het grafveld van Bemmel kledingspelden, haarnaalden, spiegels, een schaar en zelfs een compleet parfumflesje (met inhoud) gevonden. Daarnaast zijn bijzondere zaken ontdekt, zoals (fragmenten van) vier perkamentrolhouders, voorwerpen die in Nederlandse bodem nauwelijks worden gevonden en een stenen grafmonument met vrouwenafbeelding. Bijzonder is ook de vondst van het skeletje van een baby.

Opgraving koperen voorwerpen (ADC ArcheoProjecten / ARCHOL)
Opgraving koperen voorwerpen (ADC ArcheoProjecten / ARCHOL)

Rijkdom

Een dergelijke rijkdom in grafcultuur met de bijbehorende grafgiften is alleen bekend uit Romeinse steden als Nijmegen of van hooggeplaatste villabewoners in Zuid-Nederland, België, Duitsland en Frankrijk. Bij Bemmel is geen Romeinse stad bekend. De onderzoekers denken daarom dat er een Romeinse villa in de nabijheid moet liggen.

Op dit moment wordt de voorwerpen geconserveerd. Op 27, 28 en 29 april zullen een aantal stukken in Bemmel gepresenteerd worden aan het publiek tijdens de Romeinenweek. In 2019 zijn de vondsten waarschijnlijk te zien in het Valkhofmuseum in Nijmegen.

Boek: Romeinse sporen

Afbeeldingen bij de vondst in Bemmel:

Vier askisten uit tufsteen, gehouwen uit bouwelementen. In de vier redelijk intacte kisten zijn de crematieresten bijgezet. De kisten zijn afgesloten geweest met dakpannen, vloertegels of mogelijk houten planken. (RWS)
Vier askisten uit tufsteen, gehouwen uit bouwelementen. In de vier redelijk intacte kisten zijn de crematieresten bijgezet. De kisten zijn afgesloten geweest met dakpannen, vloertegels of mogelijk houten planken. (RWS)
Cilindervormig object met gedraaide eindknoppen en flenzen. Scepter of papyrusrolhouder. (RWS)
Cilindervormig object met gedraaide eindknoppen en flenzen. Scepter of papyrusrolhouder. (RWS)
Eetbakjes, kommetjes, schaaltjes en bordjes uitgevoerd in terra sigillata. Deze vorm betreft luxe aardewerk en kon in een servies gekocht worden. Het harde, oranje baksel is uitgevoerd met een felrode glanzende sliplaag. Getracht werd brons en glans te imiteren. Vaak in gespecialiseerde ateliers vervaardigd in Trier of Zuid-Frankrijk door pottenbakkers die hun stempel drukten. (RWS)
Eetbakjes, kommetjes, schaaltjes en bordjes uitgevoerd in terra sigillata. Deze vorm betreft luxe aardewerk en kon in een servies gekocht worden. Het harde, oranje baksel is uitgevoerd met een felrode glanzende sliplaag. Getracht werd brons en glans te imiteren. Vaak in gespecialiseerde ateliers vervaardigd in Trier of Zuid-Frankrijk door pottenbakkers die hun stempel drukten. (RWS)
Grafritueel zoals zich dat ongeveer bij Bemmel heeft voltrokken (RWS)
Grafritueel zoals zich dat ongeveer bij Bemmel heeft voltrokken (RWS)
Luchtfoto van de opgraving (RWS)
Luchtfoto van de opgraving (RWS)

Historiek is een onafhankelijk online geschiedenismagazine voor een breed publiek. We willen geschiedenis en actualiteit met elkaar verbinden en geschiedenisverhalen gratis toegankelijk maken. Steun ons werk

Recent gepubliceerd

Reageer

Abonneer
Stuur mij een e-mail bij
guest
0 Reacties
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties

Gratis geschiedenismagazine

Ontvang, net als ruim 53.000 anderen, iedere week de gratis nieuwsbrief van Historiek:
0
Reageren?x
×