Toren van Eben-Ezer - Een eigenzinnig monument

Na de Tweede Wereldoorlog besloot de Belgische kunstenaar en schrijver Robert Garcet op een heuvelrug bij het Waalse dorp Eben-Emael een toren te bouwen, gebaseerd op de verhalen over de apocalyps uit de bijbel. De bijzondere vredestoren stond recent centraal in een nieuwe aflevering van de YouTube-serie Canvas Curiosa, waarin de Belgische kunsthistoricus Koen De Vos op zoek gaat naar ‘raadselachtige geschiedenissen en bizarre wetenswaardigheden’.

Toren van Eben-Ezer gezien vanuit het zuiden, 2008 (CC BY-SA 3.0 – Mark Ahsmann – wiki)

De zogeheten toren van Eben-Ezer, die in 1965 gereedkwam en tegenwoordig een museum huisvest, herbergt onder meer een ‘boek van de oorlog’. Robert Garcet vermeldt in dit boek – afgebeeld op een van de wanden van de toren – een groot aantal oorlogen die zich voorafgaand aan de Tweede Wereldoorlog afspeelden. Midden in de dertien meter hoge toren zijn verder vooral veel mythische dieren te vinden, waaronder vier cherubijnen, in iedere hoek van het gebouw een. Deze vertegenwoordigen “de krachten die de mensen kunnen leiden en kunnen redden”. Opvallend zijn ook vier gevleugelde cherubijnen op het dak, in de gedaante van een Stier, Mens (in sfinx-gedaante), Leeuw en Adelaar.

Robert Garcet werkte in een nabijgelegen steengroeve. Zijn toren is deels op een ondergronds gangenstelsel gebouwd dat naar die groeve leidt. In dit gangenstelsel deed de Belg tijdens de bouw verschillende ontdekkingen. Zo vond hij bijvoorbeeld resten van een mosasaurus, een reusachtig zeemonster dat zo’n 67 miljoen jaar geleden leefde. De autodidactisch architect was gefascineerd door het verre verleden en en ontwikkelde een eigen, tamelijk dubieuze theorie die door de wetenschap feitelijk niet serieus genomen werd. De Belg beweerde dat de mens al op aarde rondliep in de tijd van de dinosaurussen…