Op monumenten in Vlaanderen mogen vanaf deze week ook zonnepanelen geplaatst worden. Dat heeft de Vlaamse minister van Onroerend Erfgoed besloten in het licht van de huidige energiecrisis.
Veel eigenaren van monumenten vroegen de afgelopen jaren toestemming voor plaatsing van zonnepanelen. In veel gevallen kwam die toestemming er niet, bijvoorbeeld omdat de panelen niet goed zouden passen bij de aard van de historische monumenten. Anders dan vaak gedacht gaat het hierbij niet altijd om bijvoorbeeld eigenaren van kastelen, legt minister Matthias Diependaele uit:
“Het zijn Vlamingen die in een beschermd dorp- of stadszicht wonen en het ook moeilijk hebben om die energierekening te betalen. Het zijn eigenaars van een beschermd beluikhuisje die willen inzetten op groene energie. Met deze maatregel kunnen we heel veel Vlamingen helpen de komende weken, maanden en jaren.”
Bij werelderfgoed, beschermd door UNESCO, zullen er wel nog wel steeds voorwaarden gelden. Verder zal er nog wel gekeken worden naar de wijze waarop de zonnepanelen geplaatst worden.
“Het belangrijkste is dat er bij de plaatsing van zonnepanelen geen schade wordt toegebracht aan het erfgoed, zodat de ingreep omkeerbaar is. De impact op de beleving van het erfgoed en de erfgoedwaarde blijft het liefst zo beperkt mogelijk. Bovendien mag de plaatsing van de zonnepanelen het goed onderhoud van het erfgoed niet in de weg staan.”
Ook mogen voor het plaatsen geen erfgoedelementen verwijderd of beschadigd worden. Over drie jaar wordt het nieuwe beleid geƫvalueerd. De minister betwijfelt of er over bijvoorbeeld vijftig jaar nog steeds veel zonnepanelen liggen op de daken van monumenten.
“We gaan er van uit dat zonnepalen op daken een tijdelijk gegeven zijn. Dankzij nieuwe technieken zullen die wellicht op termijn uit het straatbeeld verdwijnen, zoals dat eerder met schotelantennes het geval was.”
Situatie in Nederland
In Nederland willen ook steeds meer monumenteigenaren verduurzamen. Uit een enquĆŖte van de Rijksdienst uit 2021 bleek dat maar liefst negentig procent van de monumenteigenaren maatregelen wil nemen, veelal vanwege het verlagen van de energiekosten. Die kosten zijn in veel gevallen hoog, ook omdat lang niet alle monumenten goed geĆÆsoleerd zijn. De huidige energiecrisis heeft de zaak extra nijpend gemaakt.
Nederland telt in totaal ruim 140.000 gemeentelijke, provinciale en rijksmonumenten. Ongeveer de helft daarvan wordt bewoond. Daarnaast zijn er in Nederland nog ongeveer vijfhonderd gebieden beschermd als historisch stads- of dorpsgezicht. Voor het leggen van zonnepanelen moeten bewoners toestemming vragen aan de gemeente. De regels die gemeenten hanteren verschillen. Vaak krijgen bewoners geen toestemmingĀ voor zonnepanelen, bijvoorbeeld omdat de panelen de monumentale waarde van het pand zouden aantasten. In sommige gevallen mogen ze alleen gelegd worden als ze uit het zicht liggen.
Bronnen ā¼
-https://fd.nl/samenleving/1453827/bewoners-van-monumenten-stoken-zich-arm-wij-willen-ook-zonnepanelen-maar-dat-mag-niet-lpj2ca9YMM4k
-Persbericht ‘Vlaams minister van Onroerend Erfgoed’, 13-10-2022
