Een legende is traditioneel een verhaal over een christelijke heilige. Vaak zit er een (kleine) kern van waarheid in een legende, maar is het verhaal aangevuld met allerlei verzonnen elementen: allerlei fantasie, bijzondere gebeurtenissen en/of wonderen. Een legende verschilt in een aantal opzichten van een sage, mythe en sprookje.
Over de betekenis van het begrip ‘legende’
Een legende valt als volgt te definiëren:
“Een traditioneel christelijk – vooral katholiek – volksverhaal, waarin een heilige persoon (bijvoorbeeld Jezus Christus, Maria) of een heilig object een hoofdrol speelt.”
Over de etymologische herkomst meldt Etymologiebank.nl:
“Ontleend aan middeleeuws Latijn legenda, letterlijk ‘dingen die gelezen moeten worden’, ook ‘heiligenleven’ [ca. 870-880], een afleiding van het werkwoord legere ‘lezen; verzamelen’. Ook Middelnederlands legende had de betekenis ‘dat wat gelezen moet worden’, uit de heilige Schrift of uit heiligenlevens. Soms wordt de term ook wel uitgelegd als een ‘oud volksverhaal’, maar dat is te kort door de bocht. Een legende verschilt namelijk van andersoortige verhalen met verzonnen elementen, zoals de sagen, de mythe, het sprookje of de fabel.”
De verhalen kunnen dus bijvoorbeeld gaan over heiligen als Bonifatius en Sint Nicolaas of over bijzondere gebeurtenissen zoals onverwoestbare hosties of huilende Mariabeelden.
Tegenwoordig komen we het woord legende soms ook tegen wanneer over beroemde personen gesproken wordt. Die worden vanwege hun bijzondere prestaties op het vlak van bijvoorbeeld sport of muziek dan betiteld als (levende) legendes.
Bekijk ook: Belangrijkste verschillen tussen legendes, mythen, sagen, sprookjes en fabels