De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) wil dat alle wetenschappelijke artikelen die met publiek geld zijn gefinancierd, gratis beschikbaar komen. Nu is het nog zo dat veel van deze publicaties na verschijning achter een betaalmuur komen.
De NWO heeft zich aangesloten bij cOAlition S, een groep onderzoeksfinanciers uit elf landen. De groep vindt dat alle wetenschappelijke publicaties voortkomend uit publieke financiering vanaf 1 januari 2020 openbaar toegankelijk moet worden, door plaatsing in zogenoemde open access tijdschriften en open access platforms. De aangesloten instellingen worden gesteund door de Europese Commissie.
Met het gezamenlijke initiatief hopen de instellingen de druk op uitgevers op te voeren om hun businessmodel definitief om te gooien en open access over de volle breedte mogelijk te maken. Stan Gielen, voorzitter van NWO:
“Wetenschap hoort niet achter een betaalmuur, maar moet voor iedereen vrij toegankelijk zijn. In heel Europa voeren universiteiten moeizame onderhandelingen met uitgevers. Ondertussen maken ze exorbitante winsten op werkzaamheden die vooral door wetenschappers worden verricht. Dat moet afgelopen zijn. Het is hoog tijd voor uitgevers om hun businessmodel om te gooien.”
De uitgangspunten van de groep worden tevens onderschreven door ZonMw, de VSNU, de KNAW en het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Vorig jaar werd minder dan de helft van de publicaties voortkomend uit NWO-financiering open access gepubliceerd.
