Dark
Light

7 juni 1661 – De Amersfoorters verslepen hun Kei

De Amersfoortse kei en de ‘keitrekkers’
Auteur:
1 minuut leestijd
De Amersfoortse kei - Amersfoortse steentrekking, 1661
De Amersfoortse kei - Amersfoortse steentrekking, 1661 (CC0 - Rijksmuseum - wiki)

Op 7 juni 1661 trekken zo’n vierhonderd inwoners van Amersfoort, op initiatief van jonkheer Everard Meyster, een enorme kei op een slee naar de Varkensmarkt. De stad dankt aan deze geschiedenis de bijnaam ‘Keistad’ en inwoners van de stad zijn lange tijd ‘keitrekkers’ genoemd. De Amersfoortse Kei weegt ruim zevenduizend kilo, heeft een hoogte van twee meter en een omtrek van ruim vijf meter.

De Amersfoortse Kei
De Amersfoortse Kei (CC BY-SA 3.0 – Michielverbeek – wiki)
Al in de zestiende eeuw wordt melding gemaakt van een grote kei langs de weg van Amersfoort naar Utrecht. Jonkheer en dichter Everard Meyster gaat in 1661 met een aantal van zijn vrienden een weddenschap aan. Hij zal de Amersfoorters zover krijgen de enorme kei naar de stad te slepen. Vermoed wordt dat de steen bij Soesterberg lag, ongeveer zes kilometer van het centrum van Amersfoort.

De jonkheer slaagt er inderdaad in een grote groep Amersfoorters de steen te laten verslepen. Helemaal ongevaarlijk is dit niet. Eén man verliest zelfs twee benen als hij onder de kei belandt. De mannen weten de kei uiteindelijk echter wel, met veel moeite, naar de stad te slepen. Nadien worden ze door mensen uit omliggende dorpen nog lange tijd bespot. Veel mensen vinden het maar raar dat de Amersfoorters zoveel moeite hebben gedaan om een doodgewone kei te verplaatsen. Ze hebben zich voor een karretje laten spannen… Dommeriken!

De Amersfoortse kei, net opgegraven, ligt op een kar voor transport naar Plantsoen-West. Hij is nog niet versierd. Varkensmarkt, bij de Utrechtsestraat.
De Amersfoortse kei, net opgegraven, ligt op een kar voor transport naar Plantsoen-West. Hij is nog niet versierd. Varkensmarkt, bij de Utrechtsestraat. (Archief Eemland – AFT001000986)

Opgraving

Vanwege al die spot laat het stadsbestuur de steen enige tijd later begraven onder de Varkensmarkt. Halverwege de negentiende eeuw vinden rioolwerkers de steen, maar pas in 1903 wordt hij, op initiatief van de oudheidkundige vereniging Flehite, helemaal uitgegraven. Tegenwoordig staat de kei aan de rand van het centrum van Amersfoort, op een sokkel. En ondanks alle spot zijn de Amersfoorters gewoon trots op ‘hun kei’. En ‘Keitrekkers’ is een soort geuzennaam geworden.

Boek: ‘Bruit van d’Eem’ – Geschiedenis van Amersfoort

Video: De Amersfoortse Kei:

×