Boekenwormen, papiervisjes en boekenschorpioenen

Wie veel met de neus in de boeken zit, wordt gekscherend vaak een boekenwurm genoemd. De persoon in kwestie is niet uit de boeken weg te slaan en benut elk vrij moment om een boek te openen. De verwijzing naar een insect als de worm is niet heel vreemd, want er zijn insecten die dol zijn op papier. Boekenliefhebbers zien dergelijke boekenwormen echter liever gaan dan komen…

Een bekend voorbeeld van een insect dat zich graag tegoed doet aan oud papier, is het papiervisje of boekenvisje (Ctenolepisma longicaudata). Dit vleugelloze, geschubde insect is dol op droge ruimte en is nauw verwant aan het zilvervisje, dat juist graag vochtige plekken opzoekt. Papiervisjes kunnen ongeveer vijftien millimeter lang worden en worden geregeld aangetroffen in boeken(kasten) of bijvoorbeeld postzegelalbums. Licht verdragen de insecten niet erg. Wordt een boek geopend, dan schieten de diertjes dus snel weg. Voor verzamelaars zijn papiervisjes zeer vervelend. De insecten doen zich namelijk tegoed aan papier en beschadigen daardoor boeken.

Wie van papiervisjes af wil komen, kan beter niet alle spinnenwebben in huis weghalen. Spinnen zijn namelijk natuurlijke vijanden van de visjes. Verder is bekend dat de insecten slecht tegen kou kunnen. Bij temperaturen onder de twintig graden komen hun eitjes al niet meer uit. Levende papiervisjes zijn echter moeilijker uit te roeien. De insecten kunnen ongeveer honderd dagen zonder voedsel.

Boekenschorpioen

Een minder vaak gespotte, maar toch ook veelvuldig voorkomende boekenliefhebber is de boekenschorpioen (Chelifer cancroides). Deze spinachtige doet zich niet direct tegoed aan papier maar gebruikt oud en droog papier vooral om in te schuilen. De boekenschorpioen doet vanuit menselijk oogpunt bovendien goed werk: hij eet stofluizen en huisstofmijten.

Het beestje wordt niet groter 2,5 tot 4,5 millimeter en valt op door zijn grote pedipalpen (tasters). Net als het papiervisje heeft de boekenschorpioen een voorkeur voor droge plekken. Niet alleen oude boeken zijn geliefde verstopplekken, ook bijvoorbeeld los behang wordt door hem gewaardeerd.

Bronnen ▼