Caesar tegen de Oude Belgen

Tussen 58 en 51 voor Christus veroverde Julius Caesar Gallië, waaronder ook Noord-Frankrijk en het huidige België. De overwinning op de Belgen behaalde Caesar tussen maart en juni 57 voor Christus. Het is deze invasie die centraal staat in het gedetailleerde boek Caesar tegen de Oude Belgen. Deel 1: de invasie van de sociaal agogisch werker Armand Sermon. Centraal staat het rivierdal van de Aisne in de Noord-Franse streek tussen de plaatsen Laon, Soissons en Guignicourt. De auteur heeft in deze regio diepgravend onderzoek gedaan.

Het resultaat is een omvangrijk boek met veel gedetailleerde informatie. Helaas echter ontbreekt de nodige structuur en eenduidigheid. De auteur stelt in het begin van zijn boek dat hij een grondige analyse biedt van Caesars De Gallico Bello, en daarbij de volgende drie vragen beantwoordt: waar bouwde Caesar zijn forten na het oversteken van de rivier de Aisne? Hoe stelde Caesar zijn legereenheden op tegen het grote leger der Belgen? En hoe verliep de slag tegen de Belgen?

De achterflap wekt echter de indruk dat het boek over hele andere vragen gaat, zoals: waarom start Caesar een oorlog waarin miljoenen sterven of in slavernij weggevoerd worden? Waar ontmoet hij voor het eerst de meest dapperen aller Galliërs, de “horum omnium fortissimi”? Hoeveel manschappen telt het leger der Belgae? Wat waren de motieven van Caesar en wat leert De Bello Gallico over druïden en mensenoffers?

De relevantie van het boek is niet helemaal helder. In de inleiding stelt Sermon wel dat Caesars tekst De Bello Gallico in het verleden verkeerd is geïnterpreteerd, maar hij maakt niet duidelijk wat voor consequenties dit heeft gehad anders dan een geringe afwijking in lokalisering van gebeurtenissen tijdens de Romeins-Belgische oorlog.

Conclusies en climax

Caesar tegen de oude Belgen - Armand Sermon — Caesar tegen de oude Belgen – Armand Sermon

Het betoog van Sermon is doorspekt met Latijnse begrippen, wat de tekst moeilijk leesbaar maakt. Gelukkig bevat het boek voorin wel een verklarende woordenlijst, zodat de lezer altijd even kan terugbladeren. Na een aantal hoofdstukken ziet de lezer door de bomen het bos niet meer. De tekst is niet logisch opgebouwd en loopt niet op een climax uit. Zo verwacht ik als lezer in de epiloog – een hoofdstuk met conclusies ontbreekt – op zijn minst antwoorden op de (vele) hoofdvragen, maar die antwoorden zijn daar niet te vinden.

Caesar tegen de Oude Belgen is haastig afgewerkt, wat blijkt uit de vele fouten en inconsequenties in het boek. De titel is al discutabel: flauw gesteld suggereert deze dat Caesar alleen tegen bejaarde Belgen vocht en de jeugd met rust liet. In de inhoudsopgave staat te lezen ‘Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd!’. De auteur neemt in de inleiding de moeite om in een voetnoot te vermelden dat historische perioden met een hoofdletter geschreven dienen te worden, maar vreemd genoeg schrijft hij al op de volgende pagina Prehistorie met een kleine letter.

Natuurlijk heeft dit boek ook pluspunten. Zo kunnen fijnproevers alle details te weten komen over de Gallische verdedigingswallen (muri gallici) en wordt de lezer getrakteerd op talloze kaarten en tekeningen van het gebied rond de Aisne. Maar voor de rest is dit gewoon een teleurstellend boek.

Boek: Caesar tegen de oude Belgen – Armand Sermon