Kevin Prenger
In de negentiende en het begin van de twintigste eeuw waren vrouwen met een baard een populaire attractie in circussen en freakshows. Het feit dat hun uiterlijk afweek van de norm leverde hen starende en spottende blikken op van mensen die verder weinig vermaak kenden.
Het filmverhaal speelt zich af in een Frans dorpje in de nasleep van de Frans-Duitse Oorlog (1870-1871). De knappe Rosalie, overtuigend gespeeld door de Fins-Franse actrice Nadia Tereszkiewicz, wordt door haar vader uitgehuwelijkt aan kroegbaas Abel Deluc (Benoît Magimel). Gekleed in een prachtige jurk en met een goed verzorgd uiterlijk vormt de sprankelende jonge vrouw een opmerkelijke match met haar stugge en sikkeneurige toekomstige echtgenoot.
Die man is meer geïnteresseerd in de bruidsschat, want hij heeft schulden bij de machtige fabriekseigenaar in wiens fabriek veel dorpsbewoners werken. Op de huwelijksavond ontdekt Abel tot zijn schrik dat zijn echtgenote behaard is op plaatsen waar vrouwen dat zelden zijn. Dit verafschuwt hem en hij voelt zich opgelicht, maar omdat hij de bruidsschat niet terug wil betalen, tolereert hij haar aanwezigheid.
Excessieve haargroei
Als de spontane Rosalie in de kroeg twee vaste bezoekers bedient, daagt ze hen uit: binnen een maand kan ze een baard laten groeien. Een van de mannen gaat de weddenschap voor 40 francs met haar aan. Al van jongs af aan kampt de vrouw met excessieve haargroei, maar haar gezichtsbeharing schoor ze tot die tijd altijd weg, omdat haar vader dit haar zo leerde. Als het moment van de waarheid is gekomen, zit het café stampvol met nieuwsgierige dorpsbewoners. Wanneer Rosalie verschijnt met volle baard zijn de mensen verbijsterd, maar ook gefascineerd.
Het doet de kassa flink rinkelen, zodat Abel zijn schuld kan afbetalen. Zijn afwijzende houding ten opzichte van zijn vrouw lijkt langzaam te verdwijnen. Rosalie laat zich na haar openbaring alle aandacht welgevallen. Behalve dat het café dankzij haar eindelijk weer veel gasten trekt, gaat ze ook kaarten verkopen met daarop haar beeltenis, uiteraard met baard.
Zondebok
Het lijkt alsof Rosalie een gerespecteerde positie binnen de dorpssamenleving heeft verworven, maar als er in de fabriek brand uitbreekt, krijgt zij de schuld. Wie anders dan een ‘freak’ als zij kan immers verantwoordelijk zijn voor het onheil? Ook de priester keurt het af dat dorpsinwoners de kroeg van Rosalie en haar man bezoeken. Rosalie valt ten prooi aan stigmatisering en haat, maar weigert zichzelf te verloochenen. Terwijl vrijwel iedereen zich van haar afkeert en ze zichzelf beschadigt, blijft Abel als enige over om haar te beschermen tegen het onrecht. Maar is zijn liefde voor haar inmiddels groot genoeg om haar het gevoel te geven dat ze er mag zijn als mens met unieke identiteit?
Clémentine Delait
Het filmverhaal is geen exacte weergave van de geschiedenis van Clémentine Delait, maar de overeenkomsten zijn wel duidelijk. Na eerst haar gezichtsbeharing verborgen te hebben, liet Clémentine ook haar baard staan om hier vervolgens grote populariteit mee te verkrijgen. Samen met haar man baatte ze een café uit waarvan ze de naam veranderden in Le Café de La Femme à Barbe (het café van de vrouw met de baard).
Ze ging foto’s en ansichtkaarten met haar afbeelding verkopen en maakte zelfs tours door Europa om mensen haar goed verzorgde baard te tonen. In de film is het karakter van Rosalie net zo zelfbewust als Clémentine, maar de filmmakers hebben geen ‘succesverhaal’ willen vertellen. De nadruk ligt uiteindelijk op hoe de vrouw gebrandmerkt wordt als een walgelijke abnormaliteit die veroordeeld wordt voor het niet in de pas lopen.
In onze tijd, waarin het kunnen zijn van jezelf nog steeds niet altijd en overal vanzelfsprekend is, is het filmverhaal herkenbaar voor iedereen die afwijkt van de norm, of dat nou op uiterlijk of innerlijk gebied is of beide. Een verhaal uit de negentiende eeuw over een verdwenen vorm van volksvermaak inspireerde de filmmakers tot het verkondigen van een belangrijke boodschap van acceptatie en tolerantie voor de kijker van nu.
Hoewel je bij sommige fragmenten enige ongemakkelijkheid kan bekruipen, overheerst ten slotte het medelijden met een vrouw die er zelf ook niet voor kiest dat ze zo is, maar die haar ‘anders zijn’ probeert te omarmen en daarbij een trots uitstraalt die ontroert en een voorbeeld kan zijn. Niet alleen het filmverhaal en het goede acteerwerk maar ook de prachtige opnamen, onder andere in het charmante Franse dorpje Forges des Salles, waar vroeger staal werd geproduceerd, maken Rosalie het kijken waard.
Rosalie draait vanaf 11 juli 2024 in de Nederlandse bioscopen en filmhuizen.
